Etik Deneme Sınavı Sorusu #1118724

“Erdem, kişilerin yatkınlığına göre öğretilebilirdir. Her kişinin “idea” bilgisine ulaşması beklenemez, ama buna yatkın kişiler vardır ve bunlara öğretilebilir.” görüşü aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir?


Antisthenes

Sokrates

Aristoteles

Eukleides

Platon


Yanıt Açıklaması:

Platon, Kharmides adlı diyaloğunda bilgeliği, Protagoras adlı diyaloğunda erdemin bilgi olup olmadığını, Menon adlı diyaloğunda da erdemin ne olduğu ve öğretilip öğretilemeyeceğini tartışmıştır. Platon her ne kadar Menon’da “erdemin öğretilip, öğretilemeyeceği” sorusunu açık bırakmışsa da, Devlet’te ve Yasalar’da (Nomoi) erdemin öğretilebilir olduğunu düşündüğü görülmektedir. Platon’a göre erdem, kişilerin yatkınlığına göre öğretilebilirdir. Her kişinin “idea” bilgisine ulaşması beklenemez, ama buna yatkın kişiler vardır ve bunlara öğretilebilir. Kişiler arasında etik yatkınlık ve “idea” bilgisine erişebilme bakımından derece farkı vardır. Kişiler erdemi kazanmak için gereken “idea” bilgisine ya da bilgi ve bilimi birlikte ifade eden episteme (ἐπıστήμη) dediği felsefi bilgiye ulaşma konusunda aynı yatkınlıkta değildir. Platon bu durumu bir benzetmeyle şöyle açıklar: Kimilerinin mayasında altın vardır, bunlar önder olacak kişilerdir. Kimilerinin mayasında gümüş vardır, bunlar yardımcılar veya koruyucular/bekçilerdir. Kimilerinin mayasında da demir ve tunç vardır, bunlar da esnaf ve çiftçilerdir, üreticilerdir. Bu üç tür yatkınlık içinde felsefi bilgiye ulaşmaya, filozof olmaya, dolayısıyla erdemi kazanmaya en yatkın olanlar mayasında altın bulunanlardır.

Yorumlar
  • 0 Yorum