Çalışma Sosyolojisi Ara 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bir toplumda insanlara ne yapmaları gerektiğini belirleyen kuralların eksik kalması ile bireyselliğin ortaya çıkması hangi iş bölümünün tanımıdır?
Kural dışı |
Zorlamaya dayalı |
İyi örgütlenmemiş |
Toplumsal |
Organik |
Kural dışı iş bölümü bir toplumda insanlara ne yapmaları gerektiğini belirleyen kuralların eksik kalması ile bireyselliğin ön plana çıkması durumudur (Ritzer, 2011: 90). Bu durum sanayi ya da ticaret yaşamındaki büyük iflas ve bunalım dönemlerinde görülmektedir. Bunlar organik dayanışmayı bozucu unsurlardır. Ayrıca, emek ile sermaye arasındaki çatışma da kural dışı iş bölümüne örnek teşkil etmektedir.
2.Soru
Çalışma sosyolojisinde çağdaş kuramların I. evresi için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
1930’larla başlar.
|
Teknoloji, yönetim çevresi, tabakalaşma ve statü grupları gibi yapısal faktörler dikkate alınır.
|
Çalışanlar sosyal bir varlık olarak ele alınır.
|
Çalışmanın toplumsal anlamın asıl belirleyicisi olduğuna inanılır.
|
Sosyal psikolojinin etkisi sözkonusudur.
|
3.Soru
Özellikle Marx ve Engels'in yoğun eleştiriler yönelttiği ve çalışanın makinenin bir uzantısı haline gelip ürün ile bağının kopmasını ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Dayanışma
|
Entropi
|
Sinerji
|
Hümanizm
|
Yabancılaşma
|
4.Soru
İş hukukunda belirtilen yazılı sözleşme ile işçinin yapmayı üstlendiği işle ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde iş görme ediminin yerine getirileceğinin kararlaştırıldığı iş ilişkisi aşağıdakilerden hangisinin tanımıdır?
Çağrı üzerine çalışma |
Esnek çalışma |
İş paylaşımı |
İşsizlik |
Kısa süreli çalışma |
Çağrı üzerine çalışma 4857 sayılı kanunun 14. Maddesi gereğince Türk İş Hukuku’nda yer almaktadır.
5.Soru
İşbölümünün en basit şekliyle uygulandığı ve farklılığın en az düzeyde yaşandığı dayanışmaya ne ad verilir?
Fiziki dayanışma
|
Mekanik dayanışma
|
Organik dayanışma
|
Toplumsal dayanışma
|
Sosyal dayanışma
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi teknoloji tanımını doğru olarak yapmıştır?
Bir sanayi alanında gücü ve bilgiyi biriktirme, denetleme, işleme, iletme gibi amaçlarla oluşturulan makinelerin, araç gereçlerin, aygıtların ve yöntemlerin tümünü kapsayan uygulama bilgisi |
Toplum bilim alanında yöntemlerin uygulama bilgisi |
Bir sanayi alanında gücü biriktirme, denetleme, işleme, iletme gibi amaçlarla oluşturulan makinelerin uygulama bilgisi |
Endüstri alanında bilgiyi biriktirme, denetleme, işleme, iletme gibi amaçlarla oluşturulan makinelerin uygulama bilgisi |
Endüstri alanında yöntemlerin uygulama bilgisi |
Teknoloji, bir sanayi alanında gücü ve bilgiyi biriktirme, denetleme, işleme, iletme gibi amaçlarla oluşturulan makinelerin, araç gereçlerin, aygıtların ve yöntemlerin tümünü kapsayan uygulama bilgisidir.
7.Soru
Örgütün bütünü ile ilgili olup, örgütü bir bütün olarak karakterize eden teknoloji ile örgüt yapısı arasındaki ilişkiler sonucunda ortaya çıkan Modal Teknoloji yaklaşımı hangi araştırmanın ürünüdür?
Woodward |
Aston Grubu |
Tavistock Enstitüsü |
Trist ve Bamforth |
Burns ve Stalker |
Birim üretim teknolojisi ve süreç teknolojisi kullanan işletmelerde örgüt yapısının organik, kitle üretimi teknolojisi kullanan işletmelerde örgüt yapısının mekanik olduğu bulunana Woodward araştırması aynı şekilde modal teknoloji yaklaşımı ortaya çıkmıştır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1920’lerin sonunda çalışma hayatında mekanik yaklaşımın benimsenmesinin nedenlerinden biri değildir?
I. Dünya Savaşı sonrasındaki politik ortamın etkileri |
ABD’nin cazip bir üretim merkezi haline gelmesi |
Kitle üretimi yapan çok sayıda yeni tesisin faaliyete başlaması |
Büyük ekonomik buhran |
1920’lerden itibaren çalışma hayatında insan gücüne verilen önemin artması |
Mekanik yaklaşım, çalışma hayatında insan unsurunu, makineler ve diğer fiziksel koşullara benzer bir biçimde ele alan yönetim tarzına denir. Yukarıdaki nedenlerin hepsi mekanik yaklaşıma paralel olarak çalışmanın kendisinin toplumsal yönünün kısıtlı olduğunun düşünülmesinin nedenleridir. İnsan gücüne önem verilmesi ise bunlardan biri değildir.
9.Soru
Toplumun işlevsel bir bütün olması gibi örgütlerin de bu bütünün parçaları olduğu varsayımı hangi teorik yaklaşımın ana varsayımıdır?
Sistem Teorisi |
Dayanışma Teorisi |
Bürokrasi Teorisi |
İdeal Tip Teorisi |
Endüstriyel Süreklilik Teorisi |
Çağdaş çalışma sosyolojisi teorileri arasında, ara dönemin iki temel özelliği “bireysel” özelliklerin tanımlanmasına dayanması ve yapısal unsurlara önem vermesidir. Bu dönemde Hümanistik kuramlar sadece bireysel özellikler ile örgüt kültürü kuramı ise bireysel özelliklerin yapısal özellikler ile uyumu ile ilgilenmiştir. Sistem teorisinin odaklandığı nokta ise, yapısal unsurların nitelikleridir. Sistem Teorisi Yaklaşımı büyük oranda işlevselci sosyolojik eğilimlere dayanır. Bu yönüyle ara dönemdeki diğer iki kuramın sosyal psikolojiyle kurduğu yakınlıktan da uzaktır. Sistem teorisinin ana varsayımı, toplumun işlevsel bir bütün olması gibi örgütler de bu bütünün parçalarıdırlar. Buna göre örgütler, başlıca amaçları özel işlevlerin yerine getirilmesi olan yapılardır ve amaç odaklılığın bu şekilde net ortaya konmasıyla diğer sosyal sistemlerden ayrılır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sistem teorisinin çalışma sosyolojisi için sağladığı katkılardandır.
Sadece bireysel özellikler ile ilgilenmiştir.
|
Hakim eğilim işlevselciliktir.
|
Araştımaların odak noktası sosyal gruplardır.
|
Başlangıç noktası beşeri ilişkiler yaklaşımıdır.
|
Çatışma, yönetim, liderlik gibi unsurları belirleyen yapısal unsurların tanımlanmasını kolaylaştırmıştır.
|
11.Soru
Max Weber’in tarih felsefesinin en önemli öğesi aşağıdakilerden hangisidir?
Sınıf Çatışması |
Demir Kafes |
Bürokrasi |
Rasyonelleşme İlkesi |
Organik Dayanışma |
Rasyonelleşme ilkesi Weber’in tarih felsefesinin en genel ögesidir. Weber, rasyonellik kavramını daha çok kapitalist ekonomi etkinliğini ve bürokratik iktidar biçimini tanımlamak için kullanmıştır. Kurumsal yapıların yükselişi ve çöküşü, sınıfların, partilerin ve yöneticilerin iniş ve çıkışları hep bu genel rasyonelleşme eğiliminin yansımalarıdır. Weber’e göre insan davranışlarının ve ilişkilerinin temelinde de rasyonellik vardır. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Bir örgütte amaçları gerçekleştirmek için yapılan işleri rutin işler ve rutin olmayan işler olmak üzere iki ana grupta toplayan seçeneklerden hangisidir?
Charles Perrow |
James Thompson |
Trist ve Bamforth |
Burns ve Stalker |
W. Lloyd Warner |
Bir örgütte amaçları gerçekleştirmek için yapılan işleri rutin işler ve rutin olmayan işler olmak üzere iki ana grupta toplayan Charles Perrow’dur.
13.Soru
“Ahlak Kodu” oluşturulması fikri aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
Marx
|
Durkheim
|
Weber
|
Hegel
|
Kant
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi endüstri toplumunda çalışanın işe, işyerine ve ürettiği ürüne yabancılaşmasını da beraberinde getiren unsurlardan biri değildir?
Fabrikalarda makineleşmenin öne çıkması |
Kitle üretiminin yapılması |
İşlerin en ince ayrıntısına kadar bölünüp basitleştirilmesi |
Sendikalaşmanın artışı |
Çalışanın makinenin bir uzantısı haline gelip ürettiği ürün ile bağının kopması |
Endüstrileşme sürecinde fabrikalarda makineleşmenin öne çıkması, kitle üretiminin yapılması, işlerin en ince ayrıntısına kadar bölünüp basitleştirilmesi, çalışanın makinenin bir uzantısı hâline gelip ürettiği ürün ile bağının kopması, işletmenin teknik bir yapı olarak görülüp insani boyutun göz ardı edilmesi endüstri toplumunda çalışanın işe, iş yerine ve ürettiği ürüne yabancılaşmasını da beraberinde getirir. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Durkheim’ın iş bölümü ile ilgili düşüncelerinden değildir?
İş bölümünün gerçek işlevi insanlar arasında bir dayanışma duygusu yaratmaktır.
|
İş bölümü ilkel toplumlarda görülür.
|
İş bölümünün artmasıyla bireylerin birbirine bağımlılığı artar.
|
İş bölümü yaşam mücadelesinin sonucunda gelişen bir durumdur.
|
İş bölümüyle bireyler içinde bulundukları yalnızlıktan uzaklaşmış olurlar.
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi son dönem çalışma sosyolojisi yeni örgüt kuramlarından biri değildir?
Yalın Üretim
|
Neo-Fordizm
|
Yeni İktisat Sosyolojisi
|
Örgütsüz Kapitalizm
|
Ağ Toplumu
|
17.Soru
Haftalık toplam çalışma süresinin hafta içindeki günlere dağılımında değişiklik yapılarak daha az günde yoğunlaştırılması, aşağıdakilerden hangisini tanımlamaktadır?
Komşu büro
|
Kısmi süreli çalışma
|
Tele çalışma
|
Sıkıştırılmış iş haftası
|
İş paylaşımı
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışma sosyolojisinde çağdaş eğilimlerin kendine özgü ilgi alanları, metodolojisi, karakteristiklerinden biridir?
Çağdaş eğilimler makineleşmenin yol açtığı değişim ve bu değişimin yarattığı sorunlarla ilgilenir |
Sadece endüstriyel kapitalizmin gelişmesindeki yapısal koşullara odaklanır |
Teorik açılımlardan destek alsa da genellikle pratik odaklı ve problem merkezlidir |
Yapılan çalışmalarda nitel analiz yoğun olarak kullanılmaktadır |
Temel amacı makro sorunları mikro koşulları dikkate alarak değerlendirmektir |
Çağdaş eğilimler teorik açılımlardan destek alsa da genellikle pratik odaklı ve problem merkezlidir. Nicel analizi yoğun olarak kullanır. İki temel düzeyi vardır ve toplumsal değişmenin yol açtığı rasyonalizasyon ve rasyonel yönetim süreçlerinin ortaya çıkardığı sorunlar ile ilgilenir.
19.Soru
Bir araştırmada genelden yola çıkarak özel hakkında çıkarımlar yapılmasına ne ad verilir?
Manipülasyon
|
Hipotez
|
Tümevarım
|
Tümdengelim
|
Örneklem
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyolojinin bir bilim dalı olarak ortaya çıkmasında etkili olan faktörlerin başında gelir?
Tarım devrimi |
Endüstri devrimi |
Coğrafi kesifler |
Burjuva sınıfının ortaya çıkışı |
İşçi sınıfının ortaya çıkışı |
Sosyolojinin bir bilim dalı olarak ortaya çıkmasında birkaç faktör özellikle etkili olmuştur. Bu faktörlerin başında Endüstri Devrimi gelir. Endüstri Devrimi tarım toplumlarında var olan toplumsal yapı, kurum, grup ve ilişkileri alt üst etmiştir. Özellikle endüstrileşmenin ilk yıllarında toplumsal yapılarda yaşanan çözülmeler insanlarda toplumun sona mı erdiği korkusunu beraberinde getirmiştir. Endüstri Devrimi’nin yarattığı etkiye benzer şekilde özellikle Fransız İhtilali ve siyasal alanda yaşanan devrimler, sadece siyasal alanda değil toplumsal alanda da önemli değişimler yaratmıştır. İmparatorluklar çağı sona ererken ulusa dayalı yapılar ortaya çıkmakta dönüşüm son derece kanlı ve kaotik olarak gerçekleşmektedir. Eski toplumsal yapıların ortadan kalktığı, büyük kaosların yaşandığı yeni toplumda nasıl olur da toplumsal düzeni sağlarız sorusu sosyolojinin, toplumsal yapıları, grupları, kurumları, ilişkileri sistematik bir tarzda inceleyen bilim dalı olarak ortaya çıkmasına neden olmuştur. Doğru cevap B'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ