Diğer şıklarda verilenler bina ölçeğinde koruma tekenikleri arasında yer alırken E şıkkı bu teknikler arasında yer almaz.Doğru yanıt E şıkkıdır.

Koruma kavramını işaret eden ilk yazılı belgelerden biri, MÖ I. yüzyılda İmparator Augustus döneminde yaşamış Mimar Marcus Vitrivius Pollio’nun “Mimarlık Hakkında On Kitap” adlı eseridir.

Ülkemizdeki mevcut yasal ve kurumsal yapılanmada, kültürel, tarihî ve doğal mirasın korunması sorumluluğunu Kültür ve Turizm Bakanlığına vermiştir. Bunun yanı sıra, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, yerel yönetimlerle (il özel idareleri, belediyeler, köyler) birlikte, mülkiyetinde tarihî ve kültürel varlıklar bulunan tüm özel ya da resmî kişi ve kurumlarda yasal olarak tarihî ve kültürel varlıkların korunmasında doğrudan ya da dolaylı olarak sorumludur. Bu idari yapılanma içinde öne çıkan yönetim kademelenmesi de yerel yönetimlerdir. İlgili olmayan bakanlık Gençlik ve Spor Bakanlığıdır. Doğru yanıt E’dir.

Genellikle tek bir yapı için “esaslı onarım” (restoration) başlığı altında toplanan yöntem ve teknikleri ise aşağıdaki kavramlar tanımlamaktadır:

• Sağlamlaştırma (consolidation)
• Bütünleme (reintegration)
• Yeniden Yapım (recontruction)
• Temizleme (Liberation)
• Arkeolojik Restorasyon (Anastylosis)
• Taşıma (Moving)
• Yenileme (renovation); zamanla değişen yaşam biçimi nedeniyle tarihî yapının özgün işlevini yitirmesi sonucu ilk yapılış amacından farklı bir işleve hizmet etmek için uyarlanması. Bu uygulama yapılırken yapının bütünlüğünün bozulmaması ve özgün hâline döndürülebilir olması ilkesi gözetilmelidir.

Doğru cevap B'dir.

Medeniyet ve kültür genellikle aynı kavramlar olarak kullanılıp, belirli bir top­lumda birbirlerini izleyen kuşakların birinci derecede önem verdikleri değerler, normlar, kuramlar ve düşünce biçimlerini içermektedir. Doğru cevap E’dir.

Tarihsel, estetik, etnolojik veya antropolojik bakımlardan istisnai evrensel değeri olan insan ürünü eserler veya doğa ve insanın ortak eserleri ve arkeolojik sitleri kapsayan alanlardır. Bir başka deyişle sit alanları, tarih öncesi devirlerden günümüze kadar gelen çeşitli medeniyetlerin oluşturduğu, ait oldukları dönemlerin toplumsal, ekonomik, mimari ve diğer özelliklerini taşıyan kentler, kentsel parçalar, yapı grupları ve kent kalıntıları, önemli tarihi olayların geçtiği yerler ve tespiti yapılmış tabiat varlıkları ve özellikleri ile korunması gerekli alanlardır. Doğru cevap E şıkkıdır

Kültür varlıkları toplumların, kültürlerin özetle insanın ürettiği, şekillendirdiği varlıklardır. Bu varlıklar ait oldukları dönemlerin kültürlerine, üretim ve yaşam biçimlerine, gelenek ve göreneklerine, alışkanlık ve yaşam biçimlerine kısaca insanlık tarihine ışık tutan belgelerdir. Xantos, Letoon, Divriği Ulucami ve Darüşşifası, saraylar, hanlar, kervansaraylar vb. eserler kültür varlıklarına örnektir. Kanunlara göre kültür varlıkları “tarih öncesi ve tarihî devirlere ait bilim, kültür, din ve güzel sanatlarla ilgili bulunan veya tarih öncesi ya da tarihî devirlerde sosyal yaşama konu olmuş bilimsel ve kültürel açıdan özgün değer taşıyan yer üstünde, yer altında veya su altındaki bütün taşınır ve taşınmaz varlıklar olarak tanımlanmıştır. C seçeneğindeki Topkapı Sarayı, insanların dini amaçlı ürettiği taşınmaz bir varlıktır. Doğru yanıt C’dir.

2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıkların Korunması Kanunu: Ülkemizde çıkarılmış olan ilk kapsamlı koruma yasası; 1983 yılında çıkarılan 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıkları Kanunu’dur (23.07.1983 tarih ve 18113 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan).

Temizleme (Liberation), binanın özgün durumunu bozan, sonraki dönem
eklerinin temizlenmesidir. Temizlenecek bölümlerin bilimsel araştırma
yöntemleri ile tespit edilerek, uygulamanın yapıya zarar vermeden titizlikle
yapılması gerekmektedir.

Kültürel çeşitliliğe sahip ve özgün yerel kimliğini günümüze kadar koruyabilmiş
kentler bugün yerel ve merkezî yönetimler tarafından fark edilerek korunması
gerekli öncelikli alanlar olarak belirlenmiştir.

02.07.1951 tarihinde 5805 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi ile Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu (GEEAYK) kurulmuştur.

Biyolojik C¸eşitliliğin Korunmasına Dair Sözleşme, Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi veKültür Varlıklarının Kanunsuz, İthal, ihraç ve Mülkiyet Transferlerinin O¨nlenmesi ve Yasaklanması için Alınacak Tedbirlerle İlgili Sözleşme küresel boyutlu uluslararası anlaşmalar arasında yer alırken; Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunmasına Dair Sözleşme ve Arkeolojik Mirasın Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi bölgesel boyutlu uluslararası anlaşmalar arasında yer almaktadır.

Avrupa’nın pek çok ülkesinde özellikle Akdeniz kentleri kimlik, kültür, çatışmalar,
savaşlar, barışlar etkileşimi içinde bu kültürel kesişmelerin laboratuarı olarak
kabul edilmektedir. Buna örnek İspanyadır.

1710 sayılı ‘Eski Eserler’ yasası ile taşınır ve taşınmaz eski eserlerin, ayrıca anıt, külliye, tarihî sit, arkeolojik sit, tabii sit kavramlarının ilk defa tanımları yapılmıştır. Doğru yanıt A’dır.

1930’lu yılların başına kadar koruma anlayışı, sadece anıtsal yapıların restore
edilerek yaşatılmasını kapsamıştır. 1931 yılında İtalya’da anıt eserlerin restorasyonu konusunda ilkeler belirlemek üzere toplanan Eski Eserler Yüksek Kurulu’nun
11 maddeden oluşan “Restorasyon Kartası (Carta Del Restaura)”, anıt eserlerin
çevresi ile birlikte ele alınması gerektiği ifade etmekte ve “koruma” olgusu tek yapı
ölçeğinden kentsel ölçeğe geçiş sürecinin başlangıcı olarak kabul edilmektedir.Doğru yanıt C şıkkıdır.

Hititlere ait izleri Kapadokya Bölgesi’nde özellikle su kenarındaki yüksek kayalara rölyef olarak işlenmiş anıtlarda, doğu ile ticari ilişkileri sağlayan kervan yolları üzerindeki geçitlerde, Geç Hitit Dönemi’ne (1200-1700) ait bulguları ise Nevşehir ilinin özellikle Gülşehir, Acıgöl, Hacıbektaş yerleşmelerinde Hitit Hiyeroglifi ile yazılmış kaya anıtlarda, mühürlerde, madeni kaplar, çanak-çömlek üzerinde görmek mümkündür.

Kentsel kimliği oluşturan kültürel değerleri kaybetmeden, sürdürülebilirliklerini
sağlamak ve küresel etkileşimin böylesi kentlerin tanınırlığını, ekonomik
kalkınmalarını ülke bölge, ölçeğinde güçlendirmek bütüncül planlama ile mümkündür. Bu kapsamda;
• ulusal kültür politikaları içinde kültürel mirasın yeri,
• çevre politikaları içinde kültürel mirasın yeri,
• korumanın kültürel boyutunun kentsel yaşam içinde yer alması,
• kentsel korumaya halkın katılımının sağlanması,
• eğitim süreci içinde aidiyet kavramlarının ve yaşanılan mekanlara karşı duyarlılıklarının oluşmasını sağlayan programların yer alması,
• Kültürel bilincin oluşturulmasında devlet ve özel sektörün iş birliğinin sağlanması,
• Koruma bilincinin gelişmesi ile toplumun, ülkenin kentlerin kazanımlarının
belirlenmesi, bu kazanımların kamuoyu ile sürekli olarak paylaşılması gibi politikalar ile kentsel ve çevresel korumayı gerçekleştirmek mümkündür.

Korunacak özellikleri bulunan doğal, ya da insan yapısı ya da ikisinin ortak ürünü olan alanlara “sit” denilmektedir.