SORU: Adakla ilgili fıkhî hüküm nedir?
CEVAP: Şu ifade edilmelidir ki, gerek Kur’ân gerekse Sünnet’te adakta bulunulmasını tavsiye eden açık bir hüküm yoktur. Hatta bazı cümlelerinden Hz. Peygamber’in böyle uygulamaları aslında çok da uygun bulmadığı anlaşılmaktadır. Nitekim bir hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur: “Adak hiçbir şeyi değiştirmez. Sadece cimrinin malını eksiltmiş olur.” (Buhârî, “Eyman”, 26; Müslim, “Nezr”, 2). Fakat adanılan ibadetlerin yerine getirilmesi gerektiği de Kur’ân ve Sünnet ile sabit olan bir hükümdür. Yüce Allah “Siz bir harcama yapar yahut bir adak adarsanız Allah onu mutlaka bilir...” (elBakara 2/270); “Bu kullar, sözlerinde durup adaklarını yerine getirirler ve şiddeti her bir yanı kaplayan günden korkarlar.” (el-İnsan 76/7) gibi tesbit ifadeleri yanında “...Adaklarını yerine getirsinler!..” buyruğuyla bu yükümlülüğü koymuştur. Hz. Peygamber de “Allah’a itaati gerektiren bir hayır iş ve ibadet adayan kimse adağını yerine getirsin! Allah’a günah işlemeyi gerektiren bir adakta bulunan kimse ise Allah’a isyan etmesin!” buyurmuştur. (Buhârî, “Eyman”, 26, 27). Ahde vefa göstermek yani verilen sözün gereğini yerine getirmekle ilgili emirler de (mesela elMâide 5/1; en-Nahl 16/91; el-İsrâ 17/34) bu hükmü ayrıca teyit etmektedir.
