ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLER İÇİN AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ Dersi Afet ve Acil Durumlarda Özel Gereksinimli Bireylere Sunulacak Hizmetler soru detayı:
SORU:
Afet ve acil durumlar beraberinde özel gereksinimli bireyler için sağlık hizmetleriyle ilgili ciddi riskler oluşturabilmektedir. Bu risklerin neler olduğunu açıklayınız.
CEVAP:
Afet ve acil durumlar beraberinde özel gereksinimli bireyler için sağlık hizmetleriyle ilgili ciddi riskler oluşturabilmektedir. Bu riskler şöyle sıralanabilir:
Dışlanma: Uygun olmayan afet yönetimi politikaları ve uygulamaları nedeniyle, özel gereksinimli bireylerin afet planlamalarına dahil edilmemesi, bu bireylerin ve ailelerinin toplumdan dışlanmasına ve toplum sağlığı uygulamalarından yeterince
yararlanamamalarına neden olabilmektedir.
Bilgi erişimi sorunları: Afete hazırlık eğitim materyalleri, erken uyarılar ve kriz sırasında halka verilen bilgiler; sıklıkla görme veya işitme yetersizliğine sahip özel gereksinimli bireylerin rahatlıkla erişebileceği biçimlerde sunulmamaktadır. Bu durum hayati önem taşıyan uyarı ve ipuçlarının kaçırılmasına neden olabilmektedir.
Sağlık hizmetlerinin aksaması: Acil durumlarda özel gereksinimli bireylere sunulan sağlık hizmetleri çeşitli nedenlerle aksayabilmektedir. Bunun sonucu olarak, özellikle süreğen hastalığı ya da bakım gereksinimi olan özel gereksinimli bireylere sunulan hizmetlerde aksamalar hatta kesintiler yaşanabilmektedir. Afet ve acil durum anında gerçekleşen yaralanma veya hastalık sonucu yetersizlik
gösteren bireyler (örneğin, geçici görme ve işitme kaybı, uzuv kaybı nedeniyle hareketsiz kalma vb.)
Hassas sağlık durumları: Özel gereksinimli bireyler, afet ve acil durumlar gibi olağan dışı olaylarda ek sağlık sorunları geliştirme konusunda daha hassastırlar. Örneğin temel bakım veya beslenme konusundaki küçük değişiklikler bile özel gereksinimli bireyler üzerinde tahmin edilenden daha fazla sorun (örneğin öfke nöbetleri, saldırganlık, ağır depresyon, yeme bozukluğu vs.) yaşanmasına neden olabilir.
Sosyal destek ağlarının çökmesi: Özellikle özel gereksinimli bireyler ve aile/vasileri için önemli olan sosyal destek ağlar, olası bir afet ve acil durumdan etkilenmektedir. Bu durumda özel gereksinimli bireyler bakım verenlerinden ayrılabilir, bakım verenler yaralanabilir ya da yaşamını yitirebilir.
Fiziksel engeller: Erişilebilirlik her ne kadar şehirleşme politikalarında sıklıkla ele alınsa da ülkemizin önemli bir bölümünde henüz istenen düzeyde gerçekleşememiştir. Erişilebilirliği sınırlı olan çevresel koşullar, afet ve acil durum anlarında sıklıkla daha kötü bir hal alır. Afet ve acil durumlar mevcut engelleri arttırır veya yenilerini yaratır.