SORU: Collingwood’a göre tarihçi nasıl olmalıdır?
CEVAP: Tarihçi hem olayın dışı hem olayın içi ile ilgilenir. Olayın dışı ile kastedilen olayın cisimler ya da onların devinimleriyle betimlenebilen yanıdır. Örneğin Ceasar’n belirli bir tarihte kanının senato binasına dökülmesi olayın dışıdır. Olayın içi ise olayın ancak düşünce aracılığıyla betimlenebilecek olan yanıdır. Örneğin, Ceasar’ın Roma Anayasası konusunda kendi düşüncelerinin onu öldürenlerin düşüncelerinden farklılık içermesi olayın içidir. Tarihçi bunlardan yalnızca biriyle ilgilenmez. Tarihçinin işi bir olayın dışının keşfiyle başlasa da burada bitmez. Tarihçi olayın aslında bir eylem olduğunu ve asıl işinin kendisini bu eylemin içinde düşünmek olduğunu ve eylemcinin düşüncesini ayırt etmek olduğunu asla unutmamalıdır.
