TEMEL AFET BİLGİSİ Dersi Deprem soru detayı:

CEVAP:

Deprem biliminde başlıca üç türlü deprem dalgası vardır.
1. Boyuna Dalgalar: Bunlara P dalgaları, adı da verilir. P İngilizce Premier yani ilk, en önce anlamında olup en hızlı yayılan bu yüzden deprem kayıt aletlerinde en önce görülen dalgalardır. P dalgalarında, titreşim hareketi yayılma doğrultusu ile aynıdır. P dalgaları hem katılar, hem sıvılar hem de gazlar üzerinde kolayca yayılabilirler. Gözlemler P dalgalarının hasar verme etkisinin düşük olduğunu göstermektedir.
2. Enine Dalgalar: Boyuna dalgalardan daha yavaş yayılan bu dalgalara S dalgaları ’da denir. Kayıt aletlerinde ikincil (Secondary) olarak görülen ve titreşim hareketi yayılma doğrultusuna göre dik olarak meydana gelen salınım hareketleridir. Yayılma hızları P dalgasına göre düşüktür. S dalgaları sadece şekil değişimine dirençli olan ortamlarda hareket ettiğinden sıvı ve gaz ortamlardan geçemezler. Genellikle yapılarda yıkıma yol açan dalgalar S dalgaları ile yüzey dalgalarıdır.
3. Yüzey Dalgaları: Diğer dalgalara göre daha yavaş yayılırlar ancak genlikleri daha büyüktür. Bu dalgalar daha fazla yer hareketi yarattığı için ve daha yavaş hareket ettiği için de etkisi oldukça fazladır. Hızı daha fazla olan Love ve genliği daha büyük olan Rayleigh dalgaları olarak ikiye ayrılırlar.