KAMU MALİ YÖNETİMİ Dersi Kamu Mali Yönetiminde Çok Yıllı Bütçeleme soru detayı:
SORU:
Hollanda'da çok yıllık bütçeleme sistemi ne gibi özellikler göstermektedir?
CEVAP:
Hollanda bütçe sistemi özellikleri açısından benzersiz olarak nitelendirilmektedir. Hatta IMF’ye göre Hollanda bütçe sisteminin saydamlığı en iyi uygulamalar arasında gösterilmektedir. Bunlara ilave olarak ülke bütçe sisteminin diğer önemli bileşenleri : 1- bütçe sürecinin açıklığı ve yapısının kalitesi, 2-Hollanda Sayıştayı, Hollanda Ekonomik Politika Analiz Bürosu, İstatistik Kurumu gibi bütçesel kurumların politik bağımsızlığı ve güvenilirliği, 3- Harcama tavanları ve makroekonomik kısıtlar üzerinde siyasi bir anlaşma oluşturan Eğilim Temelli Mali Çerçeve uygulamasıdır. Eğilim temelli bütçe politikasının özü bütçe dengesinin belli sınırlar arasında dalgalanmaya bırakılmasıdır. Bu sınırlar orta vadede (eğilim temelli) izin verilen bütçe açığı temelinde belirlenmektedir.
Hollanda’da oldukça detaylı bir çok yıllı bütçe uygulaması mevcuttur. Her harcama kalemi (hatta alt-kalemler için bile) için - sadece toplam harcamalar için yapılan tahminlerin aksine- çok yıllı tahminler yapılmaktadır. Her harcama kalemi için harcamacı birimler çok yıllı tahminler yapmak zorundadır. Yaklaşık 200 harcama kalemi mevcuttur fakat tahminlerin alt harcama kalemlerini de kapsadığı düşünüldüğünde sistemin ne kadar detaylı olduğu anlaşılır. Tahminlerin harcamacı bakanlıkların ve onlara bağlı büroların varsayımlarından oluştuğu ve bunların çok yıllı bütçeyi oluşturduğu düşünülürse Hollanda yaklaşımının “tabandantavana” ya da “aşağıdan-yukarı” türde bir çok yıllı bütçeleme olduğu söylenebilir.