ETİK Dersi 20. YÜZYILDA ETİK soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: İoanna Kuçuradi’nin, değerler etiği yaklaşımında Scheler ve Hartmann’ın görüşleri ile olan ortak noktalar ve farklılar nelerdir?


CEVAP: Değerlerin bilinmesiyle ilgili değer duygusu, değer bilinci türünden özel bir bilme yolundan da söz etmez. Ama değerlerin onları bilen, yaşayan, eylemlerinde yaşatan kişiden bağımsız olarak var olduğu konusunda Scheler ve Hartmann’a benzer düşüncelere sahiptir. Ama onların kişilerden bağımsız olması, insan dışında varoldukları anlamına da gelmez. Değerler insanın varlığa kattığı bir boyuttur, insanla varolan şeylerdir. Değerler için ideal varlıklar deyimini kullanmasa da değerlerin varlık tarzlarının farklılığını öngörür. Onların diğer şeyler gibi nesneleştirilip, kavramlaştırılabileceklerini söyler. Ama değerler ele alınırken Scheler’de olduğu gibi bilgi kuramsal bakışın da Hartmann’da olduğu gibi ontolojik bakışın da, yeterli olmadığını söyler. Değerler ancak insan yaşamıyla bağlantı içinde, yani antropolojik olarak ele alınırsa, değer sorunları anlaşılıp aydınlatılabilir. Bu nedenle değerleri ele alırken antropolojik bakış diğerleri yanında antropolojik bakışın gerekli olduğunu düşünür. şekilde erdemleri olmalıdır.