SORU: Kabe ve hac ilişkisinin kısaca geçmişi nedir?
CEVAP: Kâbe, bölgede yaşayan halklar tarafından İslâm’dan önce de kutsal sayılıyor, insanlar dinî duygularla onun etrafında dönüyorlardı. O zaman İslâm’ın benimsemeyeceği bir tarzda yapılan bu dönüşler (tavaf), aslında geçmiş peygamberlerin tebliğ ettikleri dinin zaman içinde bozulmuş kalıntıları idi. Kur’ân-ı Kerim’de Hz. İbrahim’in oğlu İsmail ile birlikte Kâbe’nin duvarlarını yaptığı anlatılır (el-Bakara 2/127). Allah, Hz. İbrahim’e “Tavaf edenler, kıyam edenler, rukû ve secde edenler için evimi (Kâbe’yi) temizle, insanlar arasında haccı ilan et” (el-Hac 22/26–27) diye emir verdiğini ifade eder. Bunlardan alaşılıyor ki Kâbe’nin ve haccın Hz. İbrahim zamanına kadar uzanan bir tarihî geçmişi vardır. Kur’ân-ı Kerim, ilk mübarek yapının Mekke’de olduğunu, orada Makâm- ıİbrahim’in de bulunduğunu bildirir (Âl-i İmrân 3/96). Hz. Peygamber de yeryüzünde yapılan ilk mescidin (ibadethane) hangisi olduğu sorusuna “Mescid-i Harâm” şeklinde cevap vermiştir (Müslim, “Mesâcid”, 1–2). Bazı kaynakların ifade ettiğine göre haccın tarihi de Hz. Âdem’e kadar uzanır.
