SORU: Osmanlılarda Vezirlik müessesesinin gelişim seyri nasıl olmuştur?
CEVAP: Osmanlılarda vezirlik, bütün kurumsal özellikleriyle, doğal olarak Selçukluların devamı niteliğindedir. İlk zamanlar vezîr-i âzama hükümdar tarafından ulu vezir denilir ve üzerinde sultânın ismi bulunan ve mühr-i hümâyun denilen mühür, divit takımı ve üç tuğ verilir, hilât giydirilirdi. Fatih dönemine kadar vezirler genellikle köklü Türk ailelerden tayin edilirdi. Ancak Fatih bu geleneği değiştirdi ve vezirleri büyük ölçüde devşirmelere tahsis etti. Kanunî Sultan Süleyman dönemiyle beraber vezîr-i âzam yerine, sadr-ı a‘zam (sadrâzam), sadr-ı âlî ve sadâret-penâh adları kullanılmaya başlanmıştır. Sadrazamlık 1922 yılında saltanatın kaldırılması ile birlikte son Osmanlı sadrazamı Tevfik Paşa’nın istifasıyla sona ermiştir.
