KENTLER, PLANLAMA VE AFET RİSK YÖNETİMİ Dersi Afet Risk Yönetimi Terminolojisi soru detayı:
SORU: Risk Haritalama ve Planlamanın önemi nedir?
Risk Haritalama ve Planlamanın önemi nedir?
CEVAP: Tehlikenin belirli alanlar için ortaya konulmasının yanı sıra bir takım olasılık hesaplarına dayanan haritalama yönetimleri kullanılarak belirli zaman aralıkları için olası şiddet oranları ve olasılıklarına dair kestirimler yapılabilmekte ve bunlar mekansallaştırılabilmektedir. Örneğin Japonya’da 2010 yılında üretilmiş olasılıksal sismik tehlike haritası ile tüm Japonya’nın o tarihten itibaren gelecek 30 yıl içinde belirli bir şiddet seviyesinin üzerinde bir sismik aktivite ile karşılaşma olasılıkları belirlenebilmektedir (Resim 5.8). En koyu kırmızı renkle ifade edilmek istenen; bu alanların böyle bir şiddetteki (Japon Meteoroloji Ajansının şiddet birimine göre 6 ve üstü şiddetlerdeki) deprem veya depremlerle gelecek 30 yıl içinde karşılaşma olasılığının yüksek olduğudur.
Bu olasılığı, fay sistemlerin bulundukları yerden başka yerlere taşınması gibi herhangi bir müdahale ile değiştirmek mümkün olamadığı için böyle bir haritada üretilen bilgi oldukça gereklidir. Dolayısıyla bu harita kullanılarak olasılığı yüksek olan alanlardaki kayıp senaryolarının ortaya konulması sağlanabilmekte ve buradaki kayıplar dikkate alınarak bir derecelendirme ve önceliklendirme yapılarak güçlendirme ve dönüşüm çalışmalarına öncelik tanıyan stratejik yatırım kararları almak mümkün olabilmektedir. Yeni yerleşim alanları için karar geliştirirken ise eğer imkanlar dahilinde ise yine yük- sek olasılığa sahip alanlara yerleşimden kaçınarak görece daha güvenli alanlara yerleşmeyi yönlendirmek gibi kararlar verilebilmektedir.
Tehlikenin belirli alanlar için ortaya konulmasının yanı sıra bir takım olasılık hesaplarına dayanan haritalama yönetimleri kullanılarak belirli zaman aralıkları için olası şiddet oranları ve olasılıklarına dair kestirimler yapılabilmekte ve bunlar mekansallaştırılabilmektedir. Örneğin Japonya’da 2010 yılında üretilmiş olasılıksal sismik tehlike haritası ile tüm Japonya’nın o tarihten itibaren gelecek 30 yıl içinde belirli bir şiddet seviyesinin üzerinde bir sismik aktivite ile karşılaşma olasılıkları belirlenebilmektedir (Resim 5.8). En koyu kırmızı renkle ifade edilmek istenen; bu alanların böyle bir şiddetteki (Japon Meteoroloji Ajansının şiddet birimine göre 6 ve üstü şiddetlerdeki) deprem veya depremlerle gelecek 30 yıl içinde karşılaşma olasılığının yüksek olduğudur.
Bu olasılığı, fay sistemlerin bulundukları yerden başka yerlere taşınması gibi herhangi bir müdahale ile değiştirmek mümkün olamadığı için böyle bir haritada üretilen bilgi oldukça gereklidir. Dolayısıyla bu harita kullanılarak olasılığı yüksek olan alanlardaki kayıp senaryolarının ortaya konulması sağlanabilmekte ve buradaki kayıplar dikkate alınarak bir derecelendirme ve önceliklendirme yapılarak güçlendirme ve dönüşüm çalışmalarına öncelik tanıyan stratejik yatırım kararları almak mümkün olabilmektedir. Yeni yerleşim alanları için karar geliştirirken ise eğer imkanlar dahilinde ise yine yük- sek olasılığa sahip alanlara yerleşimden kaçınarak görece daha güvenli alanlara yerleşmeyi yönlendirmek gibi kararlar verilebilmektedir.