SORU: Sivil toplum tanımı açısından Hegel’i ondan önceki düşünürlerden ayıran görüşler nelerdir?
CEVAP: Hegel kendisinden öncekilerinin aksine sivil toplumu devletten ayrı bir “ihtiyaçlar alanı” olarak tanımlar. Bu alan bireylerin kişisel çıkarlarını gerçekleştirdikleri, özel mülkiyete sahip oldukları ilişkiler dünyasıdır. Hegel’e göre sivil toplum, kapitalizmin belli bir aşamasında ortaya çıkmış, özel mülkiyet ve bireysel hakları öne çıkarmasından da anlaşılacağı üzere bu sistemin çıkarlarına hizmet etmektedir. Sivil toplumu “burjuva toplumu” olarak adlandıran Hegel’e göre kapitalist çıkar ilişkilerinin hüküm sürdüğü sivil toplum doğal olarak sürekli çatışma ve eşitsizliklerin yaşandığı bir alandır.
