ACİL DURUM VE AFET FARKINDALIK EĞİTİMİ Dersi Afet Farkındalık Kampanyalarında Durum Analizi soru detayı:
SORU: Sosyolojik analiz kapsamında ele alınması gereken faktörler nelerdir?
Sosyolojik analiz kapsamında ele alınması gereken faktörler nelerdir?
CEVAP: Sosyolojik analiz kapsamında ele alınması gereken faktörler şunlardır:
-
Kültür: Sözlük anlamı “tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki nesillere iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların bütünü” olan kültür, sosyolojik etkenler arasında önemli bir yer tutar. Hepimiz belli bir toplum içinde yetişiriz. Dolayısıyla değer yargılarımızı, algılarımızı, tercih ve davranışlarımızı da bu toplumsal çevreden ve onun kültürel örüntüsünden ediniriz. Başka bir deyişle, insanlar, ait oldukları kültürden ya da alt kültürden etkilenirler. Bu doğrultuda, bir kampanyanın hedef kitlesi belirlenirken, hedef kitlenin ait olduğu düşünülen kültürün veya alt kültürün özelliklerinin de göz önünde bulundurulması gerekir.
-
Sosyal sınıf: Sınıf, bir toplum içinde bireyler veya gruplar arasında var olan hiyerarşik farklılıklardır. “Sosyal sınıf ” terimi genellikle “sınıf” teriminin eş anlamlısı olarak kullanılmaktadır. Sınıf aynı zamanda bir sınıf sistemi veya sosyal tabakalaşma sistemi içinde belirli bir pozisyon anlamına gelmektedir. Tabakalaşma; eşit olmayan sosyal etki ve hayat şanslarına sahip insan katmanlarında toplumun bölünmesidir. Her düzeyde insanlar üç tabakalaşma boyutunun farklı şekillerde onlara verdiği sosyal statülere sahiptirler. Bu boyutları; zenginlik, güç ve prestij olarak sıralayabiliriz. Bu doğrultuda, belli bir sosyal sınıfa mensup kişilerin yakın düzeyde ekonomik güçlerinin olduğu, aynı ekonomik çıkarları önemsediği, hayat biçimleri, kültür ve eğilimlerinin benzerlik gösterdiği söylenebilir. Kampanyaların hedef kitlesini oluşturan bireylerin, ait olduğu sosyal sınıfın özelliklerini taşıyabileceği göz önünde bulundurulmalı; kampanya mesajları ve iletişim kanalları bu doğrultuda şekillendirilmelidir.
-
Sosyal grup: İnsanların bütün sosyal ilişkileri sosyal gruplar içinde geçer. Sosyal grup, belli bir amaç için bir araya gelmiş, belirli süre karşılıklı sosyal ilişkide bulunan ve en az iki kişiden oluşan bireyler topluluğudur. Bireyin ait olduğu sosyal grup bilinirse, o gruba yönelik kampanya mesajları oluşturulabilir.
Sosyolojik analiz kapsamında ele alınması gereken faktörler şunlardır:
-
Kültür: Sözlük anlamı “tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki nesillere iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların bütünü” olan kültür, sosyolojik etkenler arasında önemli bir yer tutar. Hepimiz belli bir toplum içinde yetişiriz. Dolayısıyla değer yargılarımızı, algılarımızı, tercih ve davranışlarımızı da bu toplumsal çevreden ve onun kültürel örüntüsünden ediniriz. Başka bir deyişle, insanlar, ait oldukları kültürden ya da alt kültürden etkilenirler. Bu doğrultuda, bir kampanyanın hedef kitlesi belirlenirken, hedef kitlenin ait olduğu düşünülen kültürün veya alt kültürün özelliklerinin de göz önünde bulundurulması gerekir.
-
Sosyal sınıf: Sınıf, bir toplum içinde bireyler veya gruplar arasında var olan hiyerarşik farklılıklardır. “Sosyal sınıf ” terimi genellikle “sınıf” teriminin eş anlamlısı olarak kullanılmaktadır. Sınıf aynı zamanda bir sınıf sistemi veya sosyal tabakalaşma sistemi içinde belirli bir pozisyon anlamına gelmektedir. Tabakalaşma; eşit olmayan sosyal etki ve hayat şanslarına sahip insan katmanlarında toplumun bölünmesidir. Her düzeyde insanlar üç tabakalaşma boyutunun farklı şekillerde onlara verdiği sosyal statülere sahiptirler. Bu boyutları; zenginlik, güç ve prestij olarak sıralayabiliriz. Bu doğrultuda, belli bir sosyal sınıfa mensup kişilerin yakın düzeyde ekonomik güçlerinin olduğu, aynı ekonomik çıkarları önemsediği, hayat biçimleri, kültür ve eğilimlerinin benzerlik gösterdiği söylenebilir. Kampanyaların hedef kitlesini oluşturan bireylerin, ait olduğu sosyal sınıfın özelliklerini taşıyabileceği göz önünde bulundurulmalı; kampanya mesajları ve iletişim kanalları bu doğrultuda şekillendirilmelidir.
-
Sosyal grup: İnsanların bütün sosyal ilişkileri sosyal gruplar içinde geçer. Sosyal grup, belli bir amaç için bir araya gelmiş, belirli süre karşılıklı sosyal ilişkide bulunan ve en az iki kişiden oluşan bireyler topluluğudur. Bireyin ait olduğu sosyal grup bilinirse, o gruba yönelik kampanya mesajları oluşturulabilir.