Şiddet, insanlığın tarihinden bu yana var olması, bu tarihsellik içerisinde kapsamının değişmesi ve farklı faktörlerden etkilenmesi nedeni ile tanımlanması güç bir kavramdır. Dolayısıyla dün yapılmış bir tanım bugün için bugün yapacağımız tanım ise gelecekteki bir zaman dilimi için geçerli olmayabilir. Şiddetin kavramsal olarak etkilendiği faktörlerden birisi kültürdür. Farklı topluluklar farklı kültürel özellikler taşıdıklarından, aynı zaman diliminde dahi farklı kültürler için şiddetin tanımı değişebilir. 

İngilizce, Fransızca ve Arapça gibi dillerde Türkçe’de şiddet olarak bildiğimiz sözcüğünün karşılıkları incelendiğinde ortak olarak, ‘zarar verilmesi (bedene)’, ‘sert ve kaba davranışlarda bulunma’ şeklindeki anlamlar karşımıza çıkmaktadır. Her ne kadar farklı olarak bu dillerde bazen ‘ırza geçmek’, bazen ‘aşırı ceza ya da mükafat vermek’ veya ‘tutkulu davranışlara veya tutkulu bir dile başvurmak’ gibi alışılmadık anlamlarda kullanılsa da, dikkati çeken diğerine karşı korunması gereken sınırın aşılması gibi ortak yanlarının bulunmasıdır. Türk Dil Kurumu tarafından şiddet ‘yeğinlik, sertlik’, ‘karşıt görüşten olanlara kaba kuvvet kullanma’, ‘kaba güç’, ‘duygu ve davranışta aşırılık’ şeklinde tanımlanmaktadır. 

Hukuk, uygulamalarının sonuçları düşünüldüğünde daha keskin tanımlamalar üzerinden hareket etme gereği duyar. Kavramların, tanımların belirsiz olması hukuksal uygulamaların kabul edilemeyecek çeşitlilikte olmasına yol açabilir. Kimi hukukçular tarafından şiddet “insanın benzerlerine karşı giriştiği, onlarda önemli ya da önemsiz hasarlar veya yaralar oluşturan, saldırganlık ve hoyratlık ifade eden hareketler” olarak tanımlanmış olsa da birçok ülke ceza yasalarına hayvanlara karşı işlenen şiddet davranışlarının cezalandırılmasını öngören maddeler koymaktadır. Artık hukuken de şiddet davranışı insanın sadece benzerlerine karşı işlediği bir davranış değildir. 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanunun Uygulanması Hakkında Yönetmelik’te aile içi şiddet; aile bireylerinin fiziksel, cinsel, ekonomik veya psikolojik zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfi engellenmesini içeren, toplumsal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözel ve ekonomik her türlü davranışı ifade etmektedir.   

Şiddet denince akla öncelikle fiziksel şiddet gelmekte ve diğer şiddet türleri ve şiddetin doğurduğu ruhsal etkiler gölgede kalmaktadır. Oysa yapılan araştırmalar fiziksel şiddet dışındaki şiddet türlerinin oldukça sık ve etkili bir şekilde uygulandığını, şiddetin fiziksel zararları kadar ruhsal zararlarının da göz ardı edilemeyecek düzeyde olduğunu göstermektedir. Bu ön değerlendirme sonucunda şiddet en genel haliyle “kişiye bedensel ve / veya ruhsal anlamada zarar veren veya zarar verme olasılığı taşıyan her türlü edim” olarak tanımlanabilir. Şiddet, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “fiziksel bir gücün veya herhangi bir baskının bilerek ve isteyerek kişinin kendisine (örneğin intihar amaçlı olan davranışlar), başka birine veya başka bir gruba yöneltilmesi ve bunun sonucunda yaralanma, ölüm, psikolojik zarar, gelişim geriliği veya yoksunluk durumunun ortaya çıkması veya ortaya çıkması olasılığına neden olan eylemler” şeklinde tanımlanmıştır. Şiddetin yalnızca ötekine bilinçli ve fiziki olarak zarar vermek şeklinde olmadığı, aynı zamanda kimi zaman istenç dışı, bazen sözlü ve psikolojik baskı şeklinde olabileceği akılda tutulmalıdır. Böylesi geniş bir tanım içerisinde şiddet; özgürlüklerin ve hakların kısıtlanmasını da içeren bir davranış biçimi olarak da tanımlanabilir.