Büyük Selçuklu Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #861496

Nizamülmülk’e göre, Karahanlılar’a bağlı büyük boylardan Çiğiller’in ayaklanma sebebi aşağıdakilerden hangisidir?


Melikşah ile Halife Muktedî arasındaki gerginlik

Türk töresi gereği boylara ziyafet verilmemesi   

Batı Karahanlı Hükümdarı Ahmed Han’ın hapiste olması

Yakup Tegin’in Çiğillerin reisini idam etmesi

Buğra Han’ın diğer hanedan mensubunca hapsedilmesi


Yanıt Açıklaması:

Vezir Nizâmülmülk’e göre Çiğil ve Yağmalar’ın ayaklanmasının sebebi, Türkistan’ı baştanbaşa geçen Selçuklu sultanının onlara, Türk töresinin gereği olan bir ziyafet (Toy / Han-ı yağma) vermemiş olmasıydı. Zira Türk hükümdarlarının seferde hazerde, geçtikleri yerlerde toylar düzenlemek suretiyle halkı hoşnut etmeleri örfi bir kanundu. Kanuna uyulmaması halk isyan edebilirdi. Ziyafetten sonra kap-kacağın yağmalanması da âdettendi. Bu husus şüphesiz, Sultan’ın sofrasında bir kere yemek yiyen ve âdet gereği birer tabak- kaşık alıp götüren insanların, bir daha acıkmayacağı anlamına gelmiyordu. Konu karın doyurmak değil, hükümdarın tebasını (ahaliyi) dikkate alıp almadığı meselesi idi. Nitekim bu hususta Sultan’ı uyaran Vezir, ondan önceki sultanların ve Karahanlı hükümdarlarının verdiği ziyafetleri örnek göstermiştir. Bir cihân padişahı olan Melikşah’ın, cömertliğinin ve sofrasının genişliğinin de ona uygun olması gerektiğini hatırlatmıştır. Doğru yanıt B’ dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum