Çağdaş Sosyoloji Kuramları Deneme Sınavı Sorusu #1340944

I. Tarihsel eğilimler dizgesinin olasılıklarının ana hatlarını çıkarmaya çalışma

II. Toplumsal olayları ve olguları tahmin etme ve sonuçlarıyla ilgilenme

III. Belli oranda geleceğe dönük çıkarımlarda bulunma işlevini sosyal bilimsel, olgusal temellere dayandırarak gerçekleştirme

IV. Uzun vadeli, geniş ölçekli toplumsal ve ekonomik tahminde bulunma

Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri Daniel Bell’e göre, toplumsal olgulara dayalı bir çözümlemeyi gerçekleştirmede toplumsal önkestirim çerçevesini oluşturmaktadır?


I

I ve II

I ve III

I, III ve IV

II, III ve IV


Yanıt Açıklaması:

Daniel Bell’in sosyolojisinin temel amacı “teoriden çok toplumsal çözümlemeye” ağırlık vermesidir. Çağdaşları gibi Bell de büyük toplumsal sorunların çözümü için öngörülerde ve önerilerde bulunma eğiliminde olan bir sosyologdur. Sosyolojide varolan bir eğilimi/yaklaşımı temsil eden bu tarz toplumsal önkestirim (social forecasting) olarak adlandırılmaktadır. Toplumsal önkestirim, klasik sosyoloji perspektifi nin bir parçası olan, makro teorik perspektif ile günümüz koşullarını dile getiren, yenilenmiş “uygun” ve “kullanışlı” bir sosyoloji ilgisini harmanlar. Bell toplumsal olayların ve olguların tahmin edilmesiyle önkestirimi birbirinden ayırır. Ona göre tahmin olayların sonuçları ile ilgilenirken, toplumsal önkestirim tarihsel eğilimler dizgesinin olasılıklarının ana hatlarını çıkarmaya çalışır. Daniel Bell için sosyolojik teori, toplumsal yapı içindeki kalıpları (patterns) ve bu yapının söz konusu olduğu değişimleri tanımlamakla yükümlüdür. Teori, toplumsal eğilimleri önkestirebilecek kapasitede olmalıdır

Daniel Bell her ne kadar “Sanayi Sonrası Toplumun Gelişi” kitabında sanayi toplumu sonrasında, toplumun biçimlenişi hakkında toplumsal olgulara dayalı bir çözümlemeyi toplumsal önkestirim çerçevesinde yapsa da, gelecekteki olaylar ve gelişmelerle ilgili çıkarımlarda bulunmayı amaçlayan fütürolojiye de kaydığı yönünde birtakım eleştiriler bulunmaktadır. Fütüroloji uzun vadeli, geniş ölçekli toplumsal ve ekonomik tahminde bulunma girişimi olarak tanımlanmaktadır. Sosyolojinin bu alanda belli bir dönem için fütürolojik yaklaşımları benimseyen isimleri olmuştur. Daniel Bell kimilerine göre fütürolojiye kaymıştır. Ancak yine de Bell sosyolojinin belli oranda geleceğe dönük çıkarımlarda bulunmasının sosyal bilimsel, olgusal temelleri olması gerektiğini ve geleceğe dönük dayanaksız çıkarımlardan ayrı değerlendirilmesi gerektiğini ileri sümektedir.

Bu açıklamalardan da anlaşıldığı gibi tarihsel eğilimler dizgesinin olasılıklarının ana hatlarını çıkarmaya çalışma ve belli oranda geleceğe dönük çıkarımlarda bulunma işlevini sosyal bilimsel, olgusal temellere dayandırarak gerçekleştirme Daniel Bell’e göre, toplumsal olgulara dayalı bir çözümlemeyi gerçekleştirmede toplumsal önkestirim çerçevesini oluşturmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap C’dir. Toplumsal olayları ve olguları tahmin etme ve sonuçlarıyla ilgilenme tahminin, uzun vadeli, geniş ölçekli toplumsal ve ekonomik tahminde bulunma ise fütürolojinin çerçevesini oluşturmaktadır.

Yorumlar
  • 0 Yorum