Çalışma Sosyolojisi Deneme Sınavı Sorusu #63500

Weber'e göre aşağıdakilerden hangisi rasyonelleşme sürecinin özelliklerinden biri değildir?


Ekonomik girişimin üretim yeri olarak evden ayrılması
İşletmenin harcamalarının ve kârlarının hesaplanabilir olması
Kapitalist işletmenin hür emeğe ihtiyaç duyması
Kapitalistişletmenin bürokratik organizasyonlara dönüşme eğiliminde olması
İşverenin işçinin genel refahından sorumlu olması ve işçiyle ücretin ötesinde bir ilişki kurması

Yanıt Açıklaması: Rasyonelleşme ilkesi Weber’in tarih felsefesinin en genel ögesidir. Weber, rasyonellik kavramını daha çok kapitalist ekonomi etkinliğini ve bürokratik iktidar biçimini tanımlamak için kullanmıştır. Kurumsal yapıların yükselişi ve çöküşü, sınıfların, partilerin ve yöneticilerin iniş ve çıkışları hep bu genel rasyonelleşme eğiliminin yansımalarıdır. Weber’e göre insan davranışlarının ve ilişkilerinin temelinde de rasyonellik vardır. Weber’e göre, modern toplumun en belirgin özelliği rasyonelleşmedir ve kapitalist toplumun oluşumu esasen rasyonelleşmenin bir sonucudur. Weber’e göre, rasyonelleşme kendini şu şekilde ifade etmektedir: 1. Ekonomik girişimin veya işletmenin üretim yeri olarak evden ayrılması, 2. İşletmenin ve üretimin aileden ayrılması işletmenin girdilerinin, harcamalarının ve uzun dönem kârlarının rasyonel olarak hesaplanmasını mümkün kılmaktadır, 3. Kapitalist işletmenin kârları, eskiden sıkça olduğu gibi politik baskılar veya kayırmacılıkla değil, serbest piyasada yapılan mübadeleden elde edilmektedir,. 4 Kapitalist işletme, daha öncekilerin aksine köle veya serflerle değil, resmî olarak hür emeğe ihtiyaç duymaktadır. Bu rasyonellik için oldukça önemlidir. Zira bu işvereni işçinin genel refahından sorumlu olmaktan kurtarmakta ve ilişkiyi sadece ücret ödemekle sınırlandırmaktadır.
Yorumlar
  • 0 Yorum