Nispi vergilendirme orana dayalı olarak yapılan vergilendirme biçimidir. Bu vergilendirme biçimi oranın söz konusu olabildiği değer esaslı (ad valorem) matraha sahip vergilerde uygulanabilir. Bu vergilendirme biçiminde matraha ilgili vergi oranı uygulanmak suretiyle vergi borcu tespit edilir. Damga vergisinde de nispi vergilendirme biçimi uygulanır.
Damga Vergisi Kanunu bazı kağıtlar açısından nispi vergilendirme biçiminin kullanılmasını öngörmüştür. Yasanın 10 uncu maddesinde nispi vergilemede kâğıdın türü ve niteliğinin dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır. Bir başka deyişle bazı tür kağıtlar niteliği ve içerdiği belli para esas alınarak vergilendirilir. Belli parayı içeren kâğıtlar için kural olarak nispi vergileme yapılır. Nispi vergileme değer esaslı matraha dayandığı için kağıt için ödenecek damga vergisi kâğıdın içerdiği belli paradan hareketle bulunur. Belli para
kâğıtların ihtiva ettiği veya kâğıtlarda yazılı rakamların ortaya çıkardığı parasal büyüklüklerdir. 
Maktu damga vergisi tutarları her yıl tespit ve ilan edilen yeniden
değerleme oranında arttırılır. Damga vergisnde nispi vergilemede kâğıdın türü ve niteliği dikkate alınmaktadır.

Nispi vergilemede kâğıdın damga vergisi içerdiği meblağa yasaya ekli (1) sayılı tabloda belirlenmiş oranlar uygulanarak hesaplanır. Yasada uygulanacak vergi oranları kâğıt türleri açısından farklılaştırılmıştır. 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tabloda farklı kâğıtlar için binde 0’dan başlayıp binde 9,48’e varan bindelik farklı vergi oranları (‰ 0, 1,89, ‰ 5,69, ‰ 7,59 ve ‰ 9,48’lik oranlar) öngörülmüştür.
Damga vergisine tabi kâğıtlar arasında akitlerle ilgili kâğıtlar, işin icabı gereği olarak belli bir parayı içerdiklerinden bu kâğıt türünün kural olarak nispi vergiye tabi tutulması öngörülmüştür. Kararlar ve mazbatalar kapsamında ise meclislerden, resmi heyetlerden ve idari davalarla ilgili olmayarak Danıştay’dan verilen belli parayı ihtiva eden mazbata, ilâm ve kararlarla hakem kararlarının ve ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu
tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının nispi biçimde damga vergisine tabi tutulması kabul edilmiştir. Ticari işlemlerde kullanılan kâğıtlardan birer ticari ve mütedavil
senet niteliği taşıyan deniz ödüncü senedi ile ipotekli borç senedi ile irat senedinin nispi esasta damga vergisi ile yükümlendirilmesi benimsenmiştir. Makbuzlar ve diğer kâğıtlar grubunda
ise sadece makbuzlar bakımından nispi esasta damga vergisi alınması esası getirilmiştir.