Deneysel yöntemde ortaya çıkan sonucun gerçekten deneysel işlemden kaynaklandığını söylemek için iki veya daha fazla farklı grup kullanılması gerekir. Genellikle iki farklı grubun kullanıldığı durumlarda birbirine denk/eşit iki grup oluşturulur. Deney grubu olarak adlandırılan bir gruba deneysel işlem belirli bir süre uygulanırken, kontrol grubu olarak adlandırılan diğer gruba ise bu sürede herhangi bir işlem uygulanmaz. Sonrasında, iki grup uygun ölçme araçları veya standart testler kullanılarak karşılaştırılır. Dolayısıyla başlangıçta incelenen özellik açısından birbirine denk/eşit iki grup arasında deney sonrası farklılık oluşuyorsa ve bu farklılık deney grubunda deneysel işlem kaynaklı oluşuyor, ancak kontrol grubunda oluşmuyor ise bu durumda bağımsız değişkenin bağımlı değişkenin bir nedeni olduğu ileri sürülebilir.