Kamu harcamaları ve kamu gelirleri arasında her zaman bir dengenin sağlanması söz konusu olmamaktadır. Harcamalarının bütçe gelirlerini aştığı ya da gelirlerin harcamaları karşılayamadığı durumlarda devlet bütçesi açık vermekte ve bu durum ilave finansman ihtiyacını artırmaktadır. Bütçe açığı, belirli bir yıldaki harcama ile gelir arasındaki farkı ifade etmektedir. Gelirlerin harcamaları aşması durumu ise bütçe fazlası olarak adlandırılır. Borç, geçmiş bütçe fazlaları ve açıklarının kümülatif bir sonucudur.