Diplomasi Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #1202324

Türkiye Cumhuriyeti Hariciye Vekaleti'nin kuruluşunda Osmanlı devlet yapısından bir geçiş olmuş mudur?


Hariciye Vekaleti '' yeni baştan'' kurulmuştur,

Deneyimli memurlar vardır,

Ankara'da Yunanistan'ın temsilciliği vardır,

TBMM hükümetinin ilk temsilciliği Londra'da kurulmuştur,

Osmanlı devletinden, cumhuriyet'e geçişte köklü değişiklik yoktur,


Yanıt Açıklaması:

Osmanlı Devleti’nin diğer kurumları gibi hariciyesinden de cumhuriyet devlet yapısına bir geçiş, bir devretme söz konusu olmamış, dışişleri teşkilatı “yeni baştan” kurulmuştur. 

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 23 Nisan 1920 tarihinde açılışının ardından 2 Mayıs 1920’de 3 sayılı Kanun ile ilk ulusal hükûmetin resmen kurulan bir unsuru da Hariciye Vekaleti olmuştur. Hariciye Vekaleti ilk olarak, hükûmetin diğer vekaletleriyle birlikte, Ankara Valiliğinin üst katında bir tek odada üç memur ile faaliyete geçmiştir. Bununla beraber, dışişlerinin niteliği ve yabancılarla temas gereği göz önünde tutularak bu vekalete daha uygun bir çalışma yeri aranmış, Düyun-ı Umumiyenin Ankara temsilciliğinin işgal ettiği iki katlı bir taş binanın ikinci katı bu birime tahsis edilmiştir. Zamanla personelinin artması ve temel birimlerinin oluşturulmasıyla binanın tamamı vekalete bırakılmıştır. İlk başlarda vekaletin kadrosunun, İstanbul’dan millî mücadeleye katılmak için Ankara’ya gelen bazı eski Bâbıâli memurlarının yanı sıra, öğrenim ve mesleklerine bakılmaksızın az çok lisan bilen kişilerden oluşturulduğu anlaşılmaktadır. 

Bu şekilde çok sınırlı olanaklarla işe başlayan bu vekaletin ilk birimleri, siyasi
işler, konsolosluk işleri, hukuk müşavirliği, şifre ve evrak, muhtelif hukuk işleri
şeklinde oluşturulmuştur. Merkez teşkilatı yanında dış temsilcilikler de yavaş yavaş kurulmaya başlanmıştır. TBMM hükûmetinin ilk temsilcilikleri Bakü, Roma,
Tiflis ve Moskova’da açılmıştır. 

Cevap seçeneklerinden olan 'c' ve 'd' şıkkındaki ülkelerle o tarihlerde anlaşma sağlanmamıştır. İstanbul İngiltere, İzmir Yunanistan'ın işgali altındadır.

Yorumlar
  • 0 Yorum