Gerek ithalat, gerek ihracat işlemlerinde vergilendirme ile işletmelerden elde edilen vergiler ülke ekonomisi için önemli gelir kaynaklarını oluşturduğundan hazineye önemli düzeyde gelir kazandırmak için dış ticaret önemli bir araçtır.

İktisadi kalkınmayı sağlamak amacıyla devlet farklı yöntemler benimseyebilir. Devlet yerel üreticilerin gelişmesine aracı olacak gelişmeyi hızlandırıcı yönde koruyucu önlemler alarak ithal ikameci bir sanayileşme modelini benimseyebileceği gibi ülkeye döviz kazandırmak ve döviz girişini hızlandırmak amacıyla ihracatın teşvik edilmesi yolunu benimseyebilir.

Ulusal piyasalarda fiyat istikrarını yakalamak ve korumak amacıyla, istihdamı artırıcı yönde gümrük tarifeleri, kotalar ve iç üretimi artıcı teşvikler ile ithalat yerine, ulusal üretimin artırılması ve dolayısıyla yerli üretim miktarını artırılmasına yönelik uygulamalar benimsenebilir. Talebin karşılanamadığı durumlarda ülke içinde yeterince üretilemeyen ve dolayısıyla fiyat hareketlerinin artışına yol açacak ürünlerin dışarıdan ithal edilmesini kolaylaştıracak şekilde bir vergi politikası izlenebilir.

Dış pazarlarda yaygın üretilen ve rakiplerin dolayısıyla rekabetin yüksek olduğu ancak, ulusal boyutta yeni firmaların yoğunlukta olduğu sektörlerde, milli firmaların rekabete karşı avantajlı olmalarını sağlamak amacıyla söz konusu sektör veya ürün ile sınırlı olacak düzeyde kotalar, vergi tarifeleri ve kısıtlamalar getirilebilir. Bu sayede yerel üretim desteklenerek dolaylı yolla dış rekabete karşı ülke ekonomisini güçlendirici tedbirler alınmış olacaktır.

Göreceli olarak rakiplere göre çok daha güçlü veya tekel konumundaki yerel firmaların varlığı durumunda, tüketiciler kalitesiz ürünlere yüksek fiyat ödemek durumunda kalabilecektir. Beklenen faydaların sağlanamaması kaynakların israfına yol açacağı gibi tekelci konumdaki firmaların daha da güçlenmesine aracı olacaktır. Bu olumsuzlukların giderilmesi amacıyla vergilerin düşürülmesi, kotaların azaltılması veya kaldırılması tüketicilerin zarara uğramasını engelleyecek, tekelci oluşumların önüne geçecektir.