Doğum Bilgisi ve Suni Tohumlama Deneme Sınavı Sorusu #867292

Aşağıdakilerden hangisi uygulayıcıya bağlı infertilite nedenlerinden biridir?


çevrenin iklim koşullarına uygun hayvan ırklarının yetiştirilmemesi

günlük süt verimim kaydını tutulmaması

uygun paraziter savaşımın yapılamaması

sürüden ayrılacak hayvanlar belirlenirken doğru strateji uygulanmaması

Ovulasyon öncesi yapılan rektal muayenede ovaryumların zorlanması


Yanıt Açıklaması:

Suni tohumlama organizasyonu, spermanın alınmasından dondurulmasına, depolanmasından tohumlama işlemlerine kadar bir dizi duyarlı uygulamaları gerektirir. Bu uygulamalar,
bilimsel veriler ışığında standartlara bağlanmıştır ve sperma üretim merkezleri bu standartlara bağlı kalarak üretim yapmaktadır. Fertilite yeteneği fizyolojik standartlar içerisinde olan
bir boğanın sperması dondurulduğunda, kalite (motilite ve morfoloji gibi) ve kantite (payetteki spermatozoa sayısı) bakımından birçok kez incelenmekte, geçerli sonuç veren payetler
sahaya sürülmektedir. Tersi durumda o partiye ait dondurulmuş sperma yok edilmektedir.
Dolayısı ile pazarlama ve dağıtım amacıyla sperma üretim merkezinden çıkan spermanın
fertlite yeteneği, standartlar çerçevesindedir. Spermaya bağlı fertilite düşüklüğünün başlıca
nedenleri saklama, taşıma ve uygulama aşamalarındaki hatalardan kaynaklanmaktadır.

Süt verimi arttıkça ineklerin gebe kalma yeteneği azalmaktadır. Sperma seçimi ise, sürünün ileriki yıllardaki fertilitesinin durumunu belirler. Bu nedenle, kızlarının fertilite yeteneği yüksek boğaların seçilmesi ile bu hayvanların doğumu sonrasında yine kızgınlık gösterip
gebe kalma şansları artırılmış olacaktır.
Donmuş sperma kullanımında ortaya çıkan fertilite sorunlarının çoğu, suni tohumlamayı yapan uygulayıcının saklama ve uygulama koşullarındaki teknik hatalarından kaynaklanmaktadır. Payet yöntemine göre dondurulan sperma, donma aşamasından eritme
veya suni tohumlama zamanına kadar, çok sayıda farklı uygulamaya bağlı olarak, değişik
aşamalarda ısı yükselmesine uğrar. Sahada tohumlama yapan veteriner hekimleri ve teknisyenler saklama, taşıma, eritme ve suni tohumlama uygulaması aşamalarında, uyulması
gerekli kuralları göz ardı edebilmekte, buna bağlı olarak da gebelik oranları düşmektedir.
Hem yetiştirici, hem de uygulayıcı hatalarından kaynaklanan yanlış zamanda yapılan
tohumlamalar sonucu oluşan fertilite düşüklüğünün başlıca nedeni, östrusun belirlenmesindeki başarısızlıktır. Özellikle rektal muayene konusunda uzman veteriner hekimi veya
teknisyenlere suni tohumlamanın yaptırılması ile bu olumsuzluğun önüne geçilebilir.
Suni tohumlama sırasında, hayvanda şok, korku ve ağrı oluşturacak, tohumlama tekniğine uygun olmayan kaba ve zorlayıcı davranışlardan kaçınılmalıdır. Unutulmamalıdır
ki; bu uygulamalar her zaman hayvanda strese bağlı kimyasal uyarıcıların açığa çıkmasına
neden olur. Bu uyarıcıların tümü GnRH hormonunun, dolayısı ile ovulasyonda etkili olan
LH hormonunun sentezini olumsuz etkiler. Luteotropik hormonun salınım düzeyi ve niceliği ovulasyon zamanını belirler. Dolayısı ile LH hormon düzeyini etkileyecek her türlü
yanlışlık, ovulasyonu da etkiler. Özellikle ovulasyon öncesi yapılacak rektal muayenelerde
ovaryumların zorlanması, ovulasyona yakın dönemde ovulasyon fizyolojisi gereği fimbriya ovarika içinde olan ovaryumun çıkarılması, follikülün patlatılması da uygulayıcıya
bağlı infertilite nedenleri arasında sayılabilir.

Yorumlar
  • 0 Yorum