Ulus Devletin Evrimi
İçinde yaşamakta olduğumuz modern ulus devlet yapısı ve ulus devletler arası ilişkiler
evrimsel bir sürece bağlı olarak değişerek gelişmektedir. İdeal ulus devlet tipine örnek
olarak sınırları belli bir coğrafi alana yerleşmiş olan Fransa veya İsveç gösterilebilir. Devlet
ULUS DEVLET
Ulus Devlet
Ulus Devlet, meşruiyetini bir
ulusun belli bir coğrafi sınır içindeki
egemenliğinden alan devlet şeklidir.
Devlet politik ve jeopolitik bir varlık,
ulus ise kültürel ve/veya etnik bir
varlıktır. Ulus devlet kavramı ise bu
ikisini belli bir coğrafyada örtüştürür ve
böylelikle kendisinden önce gelen devlet
yapılarıyla büyük ölçüde farklılaşır.
Monarşi, bir hükümdarın devlet
başkanı olduğu bir yönetim biçimidir.
Saltanatın bir başka adıdır. Seçim
dışı yöntemler kullanılır. Monarşiyi
diğer yönetim biçimlerinden ayıran
en önemli özellik, devlet başkanının
bu yetkiyi yaşamı boyunca elinde
bulundurmasıdır. Devlet memurları bu sınırlar içinde yer alan toprağı, zenginlikleri ve bölge halkını çeşitli şekillerde kontrol altına almışlardır. Söz konusu sınırlar içinde mutlak egemenlik devletindir.
Ulusal kimliği yücelten bilinci yaratabilmek için bayrak, ulusal marş, tarihi şahsiyetler
ve olaylar, ulusal günler gibi sembollere başvurulmuştur. Ders programları aracılığı ile çocuklara ulusal bir ruh aşılanmaya çalışılmış, ülke sınırları içinde ulusal dilin yerel dillere
üstün gelmesi için büyük çabalar harcanmıştır. Kurumsal ve ekonomik yaşamda da ulus
devlet tam merkezdedir. Zorunlu askerlik ve ordu; paranın kontrolü ve merkez bankası,
hazine gibi birimlerin varlığı; ulusal para biriminin benimsenmesi; vergi sisteminin kurulması; üretim ve ticaretin örgütlenmesi, ulusal birliğin güç kazanmasında önemli rol oynayan gelişmelerdir. Ulusal sınırlara yönelik dış tehditlerin varlığı ise milliyetçilik duygularını şiddetlendirmiş ve giderek insanlar vatan için tereddütsüz savaşa koşar hâle gelmiştir.
Savaşlar sırasında ulus devletler zafer için halklarından her türlü özveriyi istemişler
ve sadakati elde etmişlerdir. Her iki savaşta da devletlerin enformasyon üzerindeki denetimleri artmıştır. I. Dünya Savaşı pasaportu yaratmıştır. Böylece vatandaşlar kontrol altına
alınmıştır. II. Dünya Savaşı ise devletin ekonomik gücünün ölçütü olan Gayri Safi Milli
Hasıla’nın yaratılmasına yol açmış ve böylece ekonomi denetim altına alınmıştır.