O¨yle ki pagan kültürünü reha- bilite etmek için yapılan son hamle, yine okullar aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Bu hedefin önündeki en büyük engel olan Hristiyanlar’ın, ne öğrenci ne de öğ- retmen olmalarına izin verilmiştir. Bu durum, devlet eğitim sisteminin sarsılmaya başladığı dönemden itibaren Roma Kilisesi’nin kendi okul organizasyonlarını -devletten bağımsız olarak- geliştirmeye başlamasıyla değişim süreci içerisine girmiştir. Bu yıllarda “pagan” Doğu’nun okulları yavaş yavaş tarih sahnesinden silinirken “Hristiyan” Batı’nın eğitim kurumları yükselişe geçmiştir.