Etik Deneme Sınavı Sorusu #49457

Kuçuradi, değerlerin bilinmesiyle ilgili “değer duygusu”, “değer bilinci” türünden özel bir bilme yolundan da söz etmez. Ama değerlerin onları bilen, yaşayan, eylemlerinde yaşatan kişiden bağımsız olarak varolduğu konusunda Scheler ve Hartmann’a benzer düşüncelere sahiptir. Yukarıdaki ifade dikkate alındığında aşağıdaki çıkarımlardan hangisine varılabilir?


Değerlerin kişilerden bağımsız olması, insan dışında varoldukları anlamına gelmez.
Değerleri insan varlığa getirmez.
Değerler diğer şeyler gibi nesnelleştirilemez.
Değerler diğer şeyler gibi kavramlaştırılamaz.
Değerler insan yaşamıyla bağlantı içinde ele alınamaz.

Yanıt Açıklaması: Kuçuradi’nin değer ve etik görüşünün “değerler etiği” altına konulması kimi tartışmaları da beraberinde getirecektir. Bu, onun görüşlerinin bu başlık altında söz edilen diğer iki filozofun görüşleriyle kimi ortak yanları olmasına karşın, kimi açılar- dan onlardan ayrılmasından kaynaklanmaktadır. Değerlerin bilinmesiyle ilgili “değer duygusu”, “değer bilinci” türünden özel bir bilme yolundan da söz etmez. Ama değerlerin onları bilen, yaşayan, eylemlerinde yaşatan kişiden bağımsız olarak va-rolduğu konusunda Scheler ve Hartmann’a benzer düşüncelere sahiptir. Ama on- ların kişilerden bağımsız olması, insan dışında varoldukları anlamına da gelmez. Değerler insanın varlığa kattığı bir boyuttur, insanla varolan şeylerdir. Değerler için “ideal varlıklar” deyimini kullanmasa da değerlerin varlık tarzlarının farklılığını öngörür. Onların diğer şeyler gibi nesneleştirilip, kavramlaştırılabileceklerini söyler. Ama değerler ele alınırken Scheler’de olduğu gibi bilgi kuramsal bakışın da Hartmann’da olduğu gibi ontolojik bakışın da, yeterli olmadığını söyler. Değerler ancak insan yaşamıyla bağlantı içinde, yani antropolojik olarak ele alınırsa, değer sorunları anlaşılıp aydınlatılabilir.
Yorumlar
  • 0 Yorum