Gastronominin insan yaşamı için birincil öneme sahip olması nedeniyle ilk araştırılan özelliğinin sağlığa ilişkin olmasına yol açmıştır. Antik çağ'dan itibaren, yiyecek, içecek ve baharatlar incelenmiş ve gastronomiye ilişkin farklı kitaplar ortaya çıkmıştır. Mitolojide baharatların; ilaç olarak kullanıldığı, tanrıların yemeklerinde özel bir tat ve şifa olarak yer aldığı ve hatta bozulmamaya yol açtığından Mısır'da mumyalamada bile kullanıldığı bilinmektedir. Bitkiler ise Amerika yerlilerinin şifa yöntemlerinden, Çin tıbbına hatta Hintlilerin Ayurveda tıbbına kadar kendine sağlık alanı bulmuştur.  Ayurveda tıbbı olarak M.Ö. 1200-700 arasında yazıldığı düşünülen üç büyük eserde toplanmıştır. Charaka Samhita' da hastalıkların tedavisinde  günlük ve mevsimsel yiyecekler beslenmenin önemi anlatılır. 

M.Ö.1000'li yıllarda verilen diğer bir önemli tıbbi eser, hekimlerin başı olarak değerlendirilen İbni Sina tarafından 1013 yılında yazılan El Kanun El-Sağir fi't Tıbb'tır. Kitapta bitkilerin farklı şekillerde işlenerek şifa sağladığı yöntemler anlatılmaktadır. 

Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli dönemlerinde hekimler tarafından yazılmış tıbbi bilgileri ve yöntemleri içeren kitaplar bulunmaktadır. Bu çalışmalarda hekimlerin yaptığı araştırmalarda, besin maddeleriyle ilişkilendirilen sayısız reçete yer almaktadır. Reçetelerin hastaların hatta hasta olmayanların hastalanmamak için yaşamlarını nasıl sürdürmeleri, neler yemeleri gerektiği ile ilgili yöntemler anlatılmaktadır ve her biri bir yemek tarifi gibidir. Ölçülendirme yapılmadan mevsimlere göre yemeklerin nelerden oluşması gerektiği bu kitaplarda detaylı olarak anlatılmaktadır. 

Bu kitaplar hekimlerin deneyimleri aracılığıyla hangi yemeklerin veya besinlerin hangi hastalıklara iyi geldiğini ve sunulan çözümleri anlatılır.