Mükellefin Ödevleri
Devlet ile mükellef arasında cereyan eden vergileme ilişkisinin sağlıklı bir şekilde işlemesi için, mükelleflerin uyması gereken bazı ödevler vardır. 400 civarında maddeden oluşan Vergi Usul Kanunu’nun 105. maddesi, ödevler konusu ile ilgilidir. Kanun’un İkinci Kitabı “mükellefin ödevleri” başlığını taşımakta ve 153. madde ile 257. maddeler arasını kapsamaktadır. Mük. m. 257, Hazine ve Maliye Bakanlığına mükelleflerin; defter tutma, belge düzenleme ve diğer ödevleri konusunda değişiklik yapma yetkisi de vermektedir. 
Burada, bu maddelerde düzenlenen ödevlerden; bildirme, defter tutma, defter tasdiki, kayıt nizamı, belge düzenleme ve verme, defterlere kayıt, belgelerin saklanması, beyanname verme ve eksik beyanda bulunmama gibi önemli bazıları hakkında kısa bilgiler verilmesi ile yetinilecektir: 
• Bildirme yükümlülüğü: Vergi Usul Kanunu işe başlamayı işe başlama tarihinden itibaren 10 gün içinde; iş değişikliğini ve işi bırakmayı 1 ay içinde, bina ve arazi değişikliklerini ise iki ay içinde bildirme zorunluluğunu getirmektedir (VUK m. 168, b. 1).
• Kayıt nizamı ile ilgili yükümlülükler (VUK 215–219): Bu maddelerde Türkçe kayıt, Türk para birimi ile kayıt, zamanında kayıt gibi düzenlemeler vardır. Zamanında kayıt, mükellefe, belgelerdeki bilgilerin defterlere Vergi Usul Kanunu’nun 219. maddesinde yazılı sürelerde yazılması zorunluluğunu  getirmektedir. Bu maddede yapılacak kaydın türüne göre; günü gününe kayıt, 10 gün içinde kayıt ve 45 gün içinde kayıt gibi süreler öngörülmüştür.
• Fatura düzenleme yükümlülüğü (VUK, m. 229-232): Fatura, malın teslim edildiği veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren en geç 7 gün içinde düzenlenir (VUK m. 231, b. 5). Bu şekilde faturanın düzenlenmesi; paranın tahsiline değil, malın veya hizmetin teslimine bağlanmıştır. Yani satılan malın veya verilen hizmetin bedeli tahsil edilmese de, faturanın düzenlenmesi gerekir. Bu da; gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi gibi vergilerin, para tahsil edilmeden (gelir elde edilmeden) ödenmesi sonucunu doğurabilmektedir).

• Sevk irsaliyesi: Sevk irsaliyesi, satılan malın taşınması durumunda, malın özelliklerini içeren ve araçta bulundurulması gereken bir belgedir (VUK m. 230/5). 
• Gider pusulası: Örneğin, evinde turistik eşyalar yapan ve bunları bir mağazaya satan muaf esnafa ödeme yapan mağaza sahibi, gider pusulası düzenlemek ve yapılan ödeme üzerinden %2 oranında vergi tevkifatı yapmak zorundadır (GVK m. 94, b. 13).