Vergi Kanunlarının Yorumu
Yorum, tüm hukuk dallarında başvurulan bir
yoldur. Yorum yoluyla, kanun koyucunun gerçek
iradesi anlaşılmaya çalışılır. Yasa metninin anlaşılmasında
bir sorun yoksa yoruma da ihtiyaç duyulmayacaktır.
Ancak, gerçek hayatta ortaya çıkan
olayların karmaşıklığı, yasa metinlerinin yorumunu
gerekli kılabilmektedir. Örneğin vergi hukukunda
kullanılan; gelir, sermaye, gider, sözleşme
gibi kavramların anlamı, mükellefle vergi idaresi
arasında çoğu kez uyuşmazlıklara yol açmaktadır.
Yorum
Yapanın kimliğine göre yasama yorumu, idari
yorum, yargısal yorum ve bilimsel yorum şeklinde
türlere ayrılmaktadır.
Yorum yöntemleri aşağıda kısaca açıklanmaktadır:
Deyimsel (lâfzî) yorum: Kavramların ait oldukları
hukuk dallarındaki anlamları araştırılmaktadır.
Örneğin vergi hukukunda kullanılan aile reisi, sözleşme,
veli, vasi gibi kavramlar, medeni hukukta verilen
anlamlarına göre yorumlanmaktadır.
Tarihi yorum: Kanun koyucunun, kanunun yapıldığı
tarihteki amacı araştırılmaktadır. Bu araştırma,
söz konusu kanunla ilgili tasarıya, gerekçeye ve meclis
görüşme tutanaklarına bakılarak yapılmaktadır.
Amaçsal (gai) yorum: Bu yöntemde, kanun
koyucunun o zamanki amacından çok, söz konusu
kanunun, ekonomik ve sosyal gelişmeler ışığında
günümüzde kazandığı anlam araştırılmaktadır.
Sistematik yorum: Herhangi bir kanun hükmünün
anlamı araştırılırken, sadece o kanun içindeki
yerine ve diğer maddelerle olan bağlantısına
değil, ilgili diğer kanunlara da bakılmaktadır.