“Gelişimde kritik dönemler vardır” ilkesine göre organizmanın bazı gelişim alanlarında, öğrenmeye ya da gelişmeye eğilimli olduğu belli zaman dilimi vardır. Bu dönemde organizma, çevre etkilerine daha duyarlı olup gelişim etkilenebilir. Yaşa ve kazanılacak beceriye göre değişik öğrenme durumları için farklı kritik dönemler vardır. Kritik dönem, ilgili davranışların kazanılması gereken, kazanılmadığında telafisi çok zor olan gelişim dönemidir. Burada en önemli nokta “Zamanlama”dır. Bireye yaşamlarının belirli zamanlarında öğrenme fırsatı sağlanmadıysa gelişim ya yavaşlayabilir ya da tamamen durabilir. Kritik dönemlerde, organizma çevre uyaranlara karşı daha duyarlı olmaktadır. Kazanılması gereken dönemlerde kazanılmayan yaşantıların telafisi olmamakta ya da çok zor olmaktadır. Bebeklik döneminde, anne yoksunluğu veya anne yerine geçen kişinin olmaması, çocuğun psikososyal gelişiminde olumsuz etki bırakabilir. Doğum öncesi dönemde, ilk üç ay beyin gelişimi için en kritik dönemlerden birisidir.