19. ve 20. yüzyılda sanatı açıklamak için yansıtma kavramını kullanan en önemli edebiyat kuramı, Marks, Engels ile Plehanov’un isimlerinin ve görüşlerinin öne çıktığı Marksist estetik kuramıdır. Marksist estetik kuramı kendi ideolojik sistemine dayalı bakış açısını yansıtma kuramının temeline yerleştirmiştir. Marksist görüşe göre bir toplumun ekonomik yapısındaki değişimler, yeni felsefi düşüncelerin doğmasına, dinî inançlardaki değişimlere ve yeni sanat türlerinin doğmasına neden olur. Buna bağlı olarak edebiyat da bir ideoloji türü olarak ekonomik açıdan güçlü olan sınıfın çıkarlarını dile getirir. Bu anlayış, kuramın estetik görüşünü diğerlerinden farklılaştırır. Bu kurama göre edebiyat eserinde konu, toplumun gündelik yaşamıdır ve yazar eserini olabildiğince gözlemlerine dayanarak gerçekçi biçimde oluşturmalıdır. Gerçeklik kavramı dönemin bilim görüşünden etkilenmiştir. Buna göre, olaylar mucizelerle değil, toplumsal kanunlarla açıklanabilir. Yazar da bir bilim adamı kadar tarafsız olmalı ve gerçekleri bütün yönleriyle yansıtmalıdır. Marks ve Engels, ideoloji ile sanat arasında bir nedensellik bağı olduğunu savunurken, Plehanov sanat eserinde açık ve doğrudan propagandanın yeri olmadığı görüşünü savunur.