Haber Türleri Deneme Sınavı Sorusu #953125

Seçeneklerden hangisi Polis ve adliye haberciliğine ait kavramlardan "Sorgu ve soruşturma özeti"ni ifade eden kavramdır?


Temyiz

Fezleke

Fail

İçtihat

İnfaz


Yanıt Açıklaması:

Polis-adliye haberciliğine ilişkin bazı özel kavramların bilinmesi haberlerin daha nitelikli yazılması ve haber kaynaklarıyla daha sağlıklı bir iletişim kurulabilmesi için önemlidir. Bu haber türünün çok sayıda teknik kavramı mevcuttur. Aşağıda en sık kullanılanlardan örnekler sunulmuştur.
Adli kontrol kararı: Şüphelinin tutuklanarak cezaevine konulması yerine belli sürelerle çeşitli yükümlülüklere tabi tutulmasıdır.
Adli tatil: Yargı sisteminde çalışanların her yıl 20 Temmuz - 31 Ağustos arasında toplu izin kullanımıdır. Bu sürede nöbetçi mahkemeler acil davaları görüşür.
AİHM: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kısaltmasıdır. AİHM adı haber metinlerinde ve televizyon haberlerinde sıkça duyulabilir. Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi üye devletlerinin tarafı olduğu AİHM Türkiye’de iç
hukuk yolları tükendiğinde her vatandaşın hakkını arayabileceği bir mahkemedir.
Fail: Suçu işleyen kişi. Eylemin sahibi.
Fezleke: Sorgu ve soruşturma özetidir. Olayın savcılığa intikalinden önce polis veya jandarma aşamasında olayla ilgili hazırlanmış rapor.
Hükümlü: Mahkeme tarafından kişiyle ilgili kesin karar alınmış ve bir ceza verilmişse bu kişi artık hükümlüdür.
Hükmün açıklanmasının geriye bırakılması: Suça ilişkin cezanın özel bir şekilde ve şartlı olarak belli süre ertelenmesidir. Bu denetim süresi içinde sanığın kasıtlı bir suç işlememesi halinde kamu davası hiç açılmamış sayılır.

İçtihat: Mahkemelerin birbirlerine benzeyen dava konularında uyuşmazlıklara çözüm ararken benzer kararlar vermesidir. Böylece ilgili konuda bir yargı geleneği oluşur. Buna da içtihat denir.
İddianame: Fezleke polis veya jandarma tarafından ilgili savcılığa iletilir. Cumhuriyet savcısı gerekli gördüğü takdirde toplanan deliller üzerinden bir iddianame hazırlar ve bunu mahkemeye sunar. İddianamede
şüphelinin kimliği, avukatı, maktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği, bu kişilerin avukatları, şikayet tarihi, yüklenen suç, suçun işlendiği yer ve tarihi, suçun delilleri vs. gibi bilgilere yer verilir.
İnfaz: İnfaz dendiğinde Türk basınında eskiden beri yaygın olarak kullanılan birini katletmek, öldürmek anlamında “infaz etmek” akla gelmektedir. Fakat hukuki bir terim olarak infaz, verilen bir yargı kararının uygulanmasıdır.
Kovuşturma: İddianamenin kabulüyle başlayıp mahkeme sürecinde dava konusuna ilişkin yapılan araştırma ve değerlendirme aşaması. Hükmün kesinleşmesine kadar devam eder. Dava süreci de denilebilir.
Müşteki: Davaya şikayetçi olarak katılan şahsi davacı.
Sanık: Hakkında ceza davası açılan, iddianame düzenlenen şüpheli, bu aşamadan sonra artık sanık olarak adlandırılır.
Soruşturma: Yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evredir.
Suçsuzluk karinesi: Bir şahıs hakkında bir mahkeme kararı olmadan o kişi suçlu ilan edilemez. Hakkında şüpheler ne kadar güçlü olursa olsun kesinleşmiş bir mahkeme kararı olmadan haber metinlerinde bu kişiler suçlu olarak gösterilemez.
Suçun şahsiliği: Yalnızca suçu işleyen kişi veya kişiler o suçtan hüküm giyer. Suçlunun yakınları, yaşadığı şehir, sahip olduğu etnik köken, dini veya diğer aidiyetler bu suçla beraber anılamaz.
Temyiz: Adli ve idari yargı mahkemelerince verilen kararların, son inceleme merci olan Yargıtay veya Danıştay’a götürülmesidir.
Zanlı: Bir suç olayında kendisiyle ilgili ciddi şüpheler bulunan kişi. Henüz hakkında bir mahkeme kararı olmadığından bu kişi suçlu görülemez ve “katil”, “hırsız” gibi sıfatlarla anılamaz. Savcılığın zanlı (şüpheli de denilebilir) hakkında hazırladığı iddianame mahkemece kabul edilip yargılama başlarsa, o zaman zanlı sanığa dönüşür.

Yorumlar
  • 0 Yorum