Bilişsel gelişim boyutunda, soyut işlemler adı verilen bu dönemde, yeni ve daha güçlü bilişsel yetenekler gelişir. Bu dönemin özelliği, çocuğun artık yetişkin gibi soyut düşünebilir hale gelmesidir. Soyut işlemler dönemindeki ergen, artık sorunu değişik biçimlerde ele alabilir. Soyut işlemlere ulaşan ergenler varsayımlar kurabilir, mantıksal sonuçlar çıkarabilir. İster somut ister soyut biçimde sunulsun, karmaşık sorunları sistemli biçimde çözebilir. Somut işlemler dönemindeki çocuklarla soyut işlemler dönemindeki ergenler arasındaki en belirgin fark, ergenlerin bir olayın çok değişik yönlerini görebilmeleri ve bilgiyi soyut olarak üretebilmeleridir.