SOSYAL GÜVENLİĞİN İLKELERİ

Sosyal koruma sisteminin önemli bir bölümünü oluşturan sosyal güvenlik sistemi, toplumun tüm kesimlerini kapsayarak, her bir bireyin sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılamayı ve bu sayede bireylerin bugünkü durumlarının ve geleceklerinin güvence altına alınmasını hedeflemektedir. Söz konusu güvence ise bazı ilkelerin yerine getirilmesiyle ilişkilidir. Bu ilkeleri şöyle sıralayabiliriz:

• Finansmana Dışarıdan Katkı İlkesi: Bu ilke uyarınca hem işverenler hem gerektiğinde devlet, sosyal sigortaların finansmanına katkıda bulunmaktadır.

• Sigortalılar Arası Yeniden Gelir Dağılımı ya da Sosyal Denge İlkesi: Bu ilke gereğince yüksek gelire sahip sigortalılardan diğer sigortalılara kıyasla daha yüksek prim alınmaktadır. Uygulamada bu ilke sigortalılardan bireysel rizikolara bakılmaksızın gelirleri üzerinden prim alınması, fakat sağlanan sosyal gelirlerde ödenen primlerin her zaman göz önünde bulundurulmaması yoluyla gerçekleştirilmektedir.

• Kendi Kendine Yardım İlkesi: Bir sigortalı topluluğu çerçevesinde düşünülmüş olan bu ilkeye göre her sigortalının kendi primini ödemesi gerekmektedir. Bu ilkenin uygulamaya yönelik örneklerini işçi primlerinde görmek mümkündür.

• Sigortacılık İlkesi: Bu ilkeye göre sigorta tekniğinden yararlanılarak sigortalılar arasında riziko eşitlenmesi sağlanmaktadır.

• Zorunluluk İlkesi: Bu ilkeye göre sosyal sigortaya katılmak zorunludur. Görüleceği gibi, sosyal sigortaları, sosyal güvenliğin sağlanmasındaki saf sigortacılık ile, devletçe bakılma ve sosyal yardım yöntemlerinin karışımından oluşan karma bir yöntem olarak nitelemek de mümkündür.