Devletin başında birbirine eşit yetkilerle donatılmış iki consulün bulunması birbirlerini denetleme açısından yerinde idi. Ancak bu durum acil durumlarda tartışmasız ve itiraz edilmeden hemen uygulanabilecek kararlar almaya da engeldi. Özellikle iç ve dış tehlikelere maruz kalındığında ve kriz zamanlarında consullerden birisi diğerini en fazla altı aylığına dictator ilan eder, sürenin sonunda veya ilan eden consulün görev süresi bitince dictatorün de bu sıfatı sona ererdi. Dictator sıfatını kazanan consul, tüm askerî, idari ve yargısal yetkileri tek başına kullanır ve buna karşı diğer consul veto yetkisini kullanamazdı. Çoğunlukla dictator ilan edilmesine sebep olan olay ortadan kalkınca kendiliğinden istifa ederdi.