“Kanunilik ilkesi” olarak da adlandırılan “kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesi” uyarınca suç ve ceza ancak kanunla konulabilir. Bu ilkeye göre işlendiği zaman suç sayılmayan bir fiilden dolayı kimse cezalandırılamaz. Ceza ise ancak kanunda açıkça gösterilmesi halinde söz konusu olur. Kanunilik ilkesinin sonucu olarak birey hangi davranışlarının suç oluşturduğunu ve bunların karşılığında hangi cezaların öngörülmüş olduğunu bilebilecektir.