Kâşgarlı Mahmud iyi bir tahsil görmüş ve Türk illerini dolaştıktan sonra geldiği Bağdad’da Türkçe-Arapça kamus niteliği taşıyan meşhur eseri Dîvânü Lugâ- ti’t-Türk’ü 1074’de Halife Muktedî’ye sunmuştur. Dîvânü Lugâti’t-Türk bir kamus olmanın ötesinde, Türk kültürü, etnolojisi, etnografyası, mitolojisi, folkloru, coğrafyası, töresi, gelenekleri, şiiri, atasözleri, dünya görüşü ve tıbbî usullerinden ilaç çeşitlerine, spordan yemeğe kadar günlük hayatın her alanı ile ilgi kurularak, okuyucuyu bilgilendirmeyi amaç edinmiştir. Bu yönleri ortaya koymadaki başarısı ile Kâşgarlı Mahmud ilk Türk dilcisi, İlk Türk halk bilimcisi, ilk Türk coğrafyacısı gibi pek çok alanda ilklerin Türk bilim adamı sıfatını hak ettiği kabul edilmektedir.