Suçun açıklanması başlığı altında kriminoloji suç olgusunu açıklamaya çalışan teorileri ortaya koymaya çalışır. Suçu ortaya çıkaran sebepler, suçluluğun artmasını veya azalmasını etkileyen faktörler, tahminler, değişimler ve yine suçun önlenmesine yönelik çalışmalar bu kapsamda yer almaktadır.

Bu kapsamda kriminoloji şu sorulara cevap arar:
• Neden belli bireyler suç işlemektedir?
• Neden suçlar belli yerlerde, çevrelerde ve
şartlarda işlenmektedir?
• Bir fiil neden ve hangi gerekçeyle suç olarak
tavsif edilmektedir?
• Toplum suça nasıl tepki vermektedir?