Psikanalitik teori irrasyonel ve bilinç dışı motivasyonların suç davranışının açıklanmasındaki önemine vurgu yapar. Bu bağlamda psikanalitikte kendisine müracaat edilen şu üç kavram merkezi önemdedir:
• İd (Alt Benlik): İd bu teoriye göre kişiliğin bilinç dışı boyutudur. İlkel ve içgüdüsel davranışları ihtiva eder ve kişiliğin temel unsurudur. Haz prensibine göre çalışır ve arzuların derhal tatmini temin etmeye çalışır.
• Ego (Benlik): Kişiliğin bu unsuru ise idin sosyal olarak kabul edilebilir şekilde işlev
görmesini sağlar. Egonun temel hareket ilkesi gerçeklik ilkesidir.
• Süperego (Üst Ben): Bu kişiliğin en gelişmiş unsurudur. Süperego, insan davranışını
yönlendiren içselleştirilmiş tüm ahlaki ve sosyal standartları ihtiva eder.