Tanzimatın alt yapısını oluşturduğu 1856 Islahat Fermanı ve 1876 I. Meşrutiyet, dini ilkelere göre biçimlenen bir toplumu, eşitlik, özgürlük ve kardeşlik ilkelerine göre organize etmiştir. Böyle Müslümanlar ile gayr-i müslimler her bakımdan eşit sayılmış, kul statüsü yerini "Devlet-i Osmaniyye" tabiiyetindeki vatandaşlık kavramına bırakmıştır. Yeni kurulan vilayet sistemi, Vilayet Meclisleri ve Belediye Meclislerinde herkesin eşit seçilme hakkı doğmuştur. Doğu ve Batı kültürlerini ve dillerini aynı derece iyi bilen Tanzimat Paşaları tarafından geliştirilen modernleşme hareketleri şehirleşme, vergiler, eğitim, Bakanlıklar gibi yeni kurumların ortaya çıkmasıyla her tarafta yaygınlık kazanmıştır.