Mantığın Gelişimi Deneme Sınavı Sorusu #762096

Aşağıdaki düşünce tarzlarından hangisi Müslümanların mantığa olumsuz eleştiri getirmelerinin sebebidir?


Kanıtlama geçersiz olduğunda kanıtlanan da geçersiz olur.

Her A, B’dir. B zorunlu olarak C’dir. Her A, C’dir.

Mantık doğru akıl yürütmenin kurallarını belirler.

Dini anlamak için mantık anlayışı gereklidir.

A, A olduğu sürece, B olma özelliğini taşır.


Yanıt Açıklaması:

Kelam bilginleri iman ve din kurallarını kabul ettikleri birtakım temel ilkeler ve kendilerine özgü birtakım kanıtlamalarla temellendirmişlerdi. Bu bilginlerin bir kısmına göre, din ile ilgili kuralları temellendirmekte kullanılan kurallar da din kuralları arasındadır. Kanıtlama geçersiz olduğunda kanıtlamanın göstermeye çalıştığı şey de geçersiz olur. Mantıkçıların dayanağı olan, tümellerin zihin dışındaki varlığı, kelam bakımından geçersizdir. Böylece mantıktan geriye Mantıkçıların kesin ve zorunlu bilgiye götürdüğünü savundukları tanıtlama (burhan) değil, sadece biçimsel tasım ve tanımla ilgili bazı genel ilkeler kalır. Mantıkçıların başvurduğu ilke ve tasımların çoğu kelama göre geçersiz olduğuna göre bunların iman ve din konularında kullanılması kabul edilemez. İbn Haldun’a göre daha sonra Gazâlî ve Râzî’nin çabalarıyla ‘Kanıtlama geçersiz olduğunda kanıtlanan da geçersiz olur’ düşüncesi terk edilerek, mantık kurallarının kelamcıların bazı kanıtlamalarına aykırı olmakla birlikte din kurallarına aykırı olmadığı kabul edilmiştir

Yorumlar
  • 0 Yorum