Aynî hakkın, hak sahibinin iradesine değil de, doğa olayları ya da üçüncü kişinin işlemi ya da eylemine bağlı olarak son bulmasına irade dışı kayıp denilmektedir. Deprem, yer kabuğunda çöküntü gibi bir doğa olayı sonucunda eşyanın tamamen kullanılamaz hale gelmiş olması halinde doğa olaylarına dayanan son bulma söz konusudur. Keza üçüncü kişinin eylemiyle yok (tahrip) edilmiş veya tüketilmiş ya da sahibinin iradesine karşı (haberi olsun ya da olmasın) üçüncü kişinin yaptığı işlem sonucunda aynî hak başkası tarafından kazanılmış (emin sıfatıyla zilyetten kazanılış ya da cebri icrada artırma yoluyla satılmış) ise ve nihayet İdarenin kamulaştırma işlemiyle eşya üzerindeki aynî haklar son bulur.