Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre, taraflar görülmekte olan bir davada henüz inceleme sırası gelmemiş veya ileride açılacak bir davada ileri sürülecek olan
bir vakıanın tespiti amacıyla, mahkemeden, keşif yapılmasını, bilirkişi incelemesi
yaptırılmasını veya tanık ifadelerinin alınmasını talep edebilirler (HMK m. 400,
I). Buna göre, henüz inceleme sırası gelmemiş olan delillerin tespiti talep edilebilir. Tahkikat içinde delilin inceleme sırası gelmişse, artık delilin tespitinden değil,
delil incelemesinden söz edilir.
Ayrıca delil tespiti yoluyla her tür delilin tespit edilmesi mümkündür. Örneğin, ağır hasta olan birinin dava açılmadan önce delil tespiti yoluyla tanıklığına
başvurabilir veya bir trafik kazası geçiren aracın hasarının tespit edilmesi için
mahkeme den keşif yapılması ve bilirkişi incelemesi yaptırılması talep edilebilir