Maddî hukuk kurallarına aykırılık somut olayda uygulanması gereken maddî hukuk kurallarının veya irade serbestinin geçerli olduğu uyuşmazlılar bakımından taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin hiç uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkabilir. Hukuk kurallarının hiç uygulanmaması, hukuk normunun tespitinde hata olup, bir hukuk normunun var olup olmadığı veya geçerli olup olmadığı konusunda hata edilir. Örneğin, yürürlükte olan bir kanun maddesinin dikkate alınmaması ve somut olaya uygulanmaması hukukun hiç uygulanmaması şeklinde ortaya çıkar. Hukuk kuralının yanlış uygulanması ise, tespit edilen vakıalara uygun olan hukuk kuralının uygulanmasında hatadır. Hukuk kuralının yorumunda veya somut olaya altlanmasında hataya düşülmesi, hukukun uygulanmasında hatadır.