Bizdeki resmi basın, örnek alınan Avrupa basının tersine bir yol izlese de bazı toplumsal dinamikleri harekete geçirebilmiştir. Bu toplumsal dinamikler şu şekilde özetlenebilir:

• Toplumsal değişme gerekliliğini ortaya çıkartmıştır.
• Laikleşme yolunda ilk adımlar atılmıştır.İslam artık diğer dinlerle eşit koşullarda yaşanması istenmekle yetinilen bir inanç şekline bürünmüştür.
• Merkeziyetçiliğin pekiştirilmesi mümkün olmuştur. Osmanlı, yerel yönetimlerle belirli ölçüde özerklik tanıyarak ve bunu gazetelere yansıtarak, merkeze bağlılığı arttırmaya çalışmıştır.
• Avrupa merkezli bir dünya görüşü benimsenmiştir. Dış haberlerde Avrupaya önem verilmemiş buradaki emperyalizm övgü kazanmıştır.
• Dinamik kamuoyuna doğru ilk adım atılmıştır . Her soruna dini çerçevede çözüm bulmak yerine bunu dışarıda tutan açık tartışmalara girilmesi dinamik kamuoyu için ilk adımı oluşturmaktadır.
• Mesajların daha geniş kitlelere yansıtılmak istenmesi dilde sadeleşmeyi beraberinde getirmiştir.
• Batı kaynaklı sözcük ve kavramların yaygınlaşması söz konusu olmuştur.
• Türkçe ve Arapçanın yanyana kullanılması dile bağlı ulusçuluğu körüklemiştir.
• İlk gazeteler haber vermekten çok eğitim aracı görevini üstlenmiştir.