3. yüzyılın sonundan itibaren kentler sur duvarlarıyla korunmaya başlamıştır. Bazen de eski ve sağlam duvarlar küçük onarımlarla olduğu gibi kullanılmaya devam edilmiştir. Nadiren şehirlerin genişletildiği ya da yeni sur duvarlarının yapıldığı da görülmektedir. En önemli örnek, Konstantinopolis’in, İmparator II. Theodosius zamanında (408-413 yılları arasında) yapılan duvarlarıdır. Bunlar Geç Antik Çağ’dan beri, Blakhernai Mevkii’ndeki küçük eklentiler dışında, kenti 1000 yıl, yani 1453 yılında Osmanlı fethine kadar koruyabilmiştir. Duvarlar hendek, ön duvar ve asıl duvar olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır.

I. Konstantinos imparatorluğun doğu eyaletlerindeki hâkimiyetini korumak için stratejik olarak önemli bir konumda bulunan Byzantion (Konstantinopolis/Yeni Roma)’u başkent olarak seçmiştir. I. Anastasius, 498 yılında para reformunu gerçekleştirmiştir. I. Iustinianus Nika İsyanı sırasında yanan ve bazilikal planlı olduğu bilinen kilisenin yerine Bizans mimarisinin en muazzam eserlerinden biri olan Hagia Sophia (Kutsal Bilge-Bilgelik) Kilisesi’ni inşa ettirmiştir. 867-1056 yılları arasında tahtta bulunan Makedonya Hanedanlığının ilk temsilcisi I. Basileios (867-886), elden çıkan Anadolu topraklarını yeniden imparatorluk sınırlarına katmıştır. Girit, Kıbrıs, Suriye ve Balkanlar’ın bir kısmında tekrar Bizans hâkimiyetine girmiştir. I. Basileios ve ardılı VI. Leon (886-912) döneminde imparatorluğun hukuk sistemi de yeniden düzenlenmiştir.