Osmanlı Yenileşme Hareketleri (1703-1876) Deneme Sınavı Sorusu #871402

Aşağıdakilerden hangisi,II. Mahmud döneminden beri sürdürülen sanayi tesislerinin devlet eliyle ku­rulması yönündeki siyasetin 1860’lardan itibaren ter­kedilmesinin nedenlerinden biri değildir?


Bu fabrikaların hazinenin sırtına yüklediği maliyetin bütçe dengelerini sarsması,

Kırım Savaşı’nın bütçe dengelerini sarsan ağır ekonomik yükü,

Batı malları ile rekabet edecek kaliteli ve ucuz malların üretilememesi,

Devlet eliyle fabrika kurmanın Baltalimanı Ticaret Antlaşması’nın liberal fikir ve hükümleriyle  çelişmesi, 

Devletin, bu dönemde imtiyaz verdiği Avrupalı girişimcilerin kurduğu  şirketlerden hizmet almayı tercih etmesi,


Yanıt Açıklaması:

II. Mahmud döneminden beri sürdürülen sanayi tesislerinin devlet eliyle ku­ rulması yönündeki siyaset, bu fabrikaların hazinenin sırtına yüklediği maliyet ve Kırım Savaşı’nın bütçe dengelerini sarsması yüzünden 1860’lardan itibaren ter­ kedildi. Öte yandan devletçi sanayileşme siyaseti, aşağıda izah edilecek olan 1838 Baltalimanı Ticaret Antlaşması’nın liberal fikir ve hükümleriyle de çelişmekteydi. Bu siyasetin terkedilmesinin nedenlerinden biri de, devlet fabrikalarının, kapitülas­ yonları gerekçe gösteren ve imparatorlukta imtiyazlı bir konumda bulunan Avrupalı tüccarların sattıkları mallarla giriştikleri eşitsiz rekabete dayanamamaları; bir diğeri de, devletin, bu dönemde imtiyaz verdiği Avrupalı girişimcilerin kurduğu anonim şirketlerden hizmet almayı tercih edip daha ziyade yatırımları düzenleyici bir rol üstlenmesiydi.

Yorumlar
  • 0 Yorum