Siyaset Sosyolojisi Deneme Sınavı Sorusu #1192811

Foucault, iktidar kavramlaştırmasında iktidar ilişkileri içerisinde belirli yaşam tarzlarının normalleştirme süreçleri yoluyla üretilmesini hangi kavramla açıklamaktadır?


Siyasal iktidar

Egemenlik

Sosyal iktidar

Mikro iktidar

Biyoiktidar


Yanıt Açıklaması:

Foucault’nun, iktidarı yasaklama eylemi üzerinden değil de, üretim işlevi üzerinden anlaması, onun biyoiktidar kavramlaştırmasını anlamak bakımından önemlidir. Biyoiktidar beden üzerinde kurulan iktidardır. Burada kastedilen beden sosyal bedendir. Bu anlamda biyoiktidar, iktidar ilişkileri içerisinde belirli yaşam tarzlarının üretilmesine işaret eder. Foucault bu üretimi, iktidar ilişkileri içerisinde öznelerin uysal bedenler haline getirilmeleri olarak tarif eder. Peki, özneler nasıl uysal bedenler haline gelirler? Foucault’ya göre yanıt, normalleştirme süreçleri yoluyla öznelerin uysal bedenler kılındığı şeklindedir. Bu süreçlerde bilgi, iktidar ilişkilerini destekleyen bir araç işlevi görür. Normalleştirme, toplumsal yaşamda belirli bir yaşam tarzının normal olarak nitelenerek, hakim yaşam kılınması sürecine gönderme yapar. Bilimler (sosyoloji, psikoloji, psikiyatri, kriminoloji vb.) ve değer sistemleri, üretmiş oldukları normal-anormal, sosyal-asosyal, akıllı-deli, iyi-kötü gibi birtakım ayrımlar yoluyla, söz konusu yaşam tarzının hakimiyetini meşrulaştırır. Örneğin, ataerkil bir yapının hüküm sürdüğü bir toplumda, ahlak sistemi kadın için doğru davranışın ne olduğunu belirleyip toplumsal müeyyideler yoluyla kadınların davranışlarının bu doğrultuda oluşmasını sağlayarak, erkeğin kadın üzerindeki hakimiyetinin sürmesine hizmet eder. Bir ahlak sistemi, kadın için iyi olanın; iyi bir eş olmak, iyi bir anne olmak, önceliği her zaman ailesine vermek olduğunu vazettiğinde, kamusal alanda erkeklerin hakim olduğu bir toplumsal yaşamı desteklemiş olur. Aynı şekilde karşı cinse yönelik cinsel arzuyu normal bir davranış olarak görüp hemcinse yönelik cinsel arzuyu sapkınlık olarak nitelendiren bir bilgi ya da değer sistemi de, eş cinsellerin dışlandığı bir toplumsal yaşam düzenine hizmet eder.

Yorumlar
  • 0 Yorum