aof.sorular.net
Siyasi Tarih 2
Siyasi Tarih 2 Deneme Sınavı
Siyasi Tarih 2 Deneme Sınavı Sorusu #58420
Siyasi Tarih 2 Deneme Sınavı Sorusu #58420
Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Savaşı sonrasında İran'da yaşanan gelişmelerden biri olmuştur?I- Ülke petrollerinin millileştirilmesiII- Azeri bölgesinin özerkleşmeşiIII- Mahabat Cumhuriyeti'nin kurulması
I-II-III
|
I-II
|
Yalnız I
|
II-III
|
Yalnız III
|
Yanıt Açıklaması:
İran, 1942’de kuzeyden SSCB, güneyden İngiltere tarafından işgal edilmişti. İmzalanan anlaşma uyarınca, taraflar savaşın bitiminden altı ay sonra birliklerini geri çekeceklerdi. SSCB, bölgede hem güney Azerbaycan’ın (kuzey İran) hem de Kürtler’in bağımsızlık hareketlerine destek vermiş ve böylece Kürtler 22 Ocak 1946’da Kadı Muhammed önderliğinde Mahabat Kürt Cumhuriyeti’nin ilan etmişlerdir. İran bu durumu BM Güvenlik Konseyi’ne şikâyet etmiş ve konsey sorunun taraflar arasında görüşmelerle çözüme kavuşturulmasını önermiştir. Yapılan görüşmeler sonunda SSCB kuzey İran’da petrol ayrıcalıkları kazanacak, Azeri bölgesine özerklik sağlanacak, karşılığında da Sovyet birlikleri çekilecekti. Çekilme 6 Mayıs 1946’da gerçekleşti. Ardından İran birlikleri kuzeydeki özerklik hareketini ve Kürtler’i bastırdı. Mahabat Cumhuriyeti 10 Aralık 1946’da sona erdi. Parlamento’dan onay alınmadığı için SSCB’nin petrol ayrıcalıkları da yürürlüğe girmedi. Bundan sonra İran, petrol kaynaklarının çoğunu işleten BP (British Petrolium) ve İngiltere ile uğraşmak zorunda kaldı. 1949’da İngiltere ile yeni bir petrol anlaşması imzalandı. Bu anlaşma, hükûmetin kötü yönetimiyle birleşince halk ayaklanmasına dönüştü. 1951’de Başbakan olan Dr. Muhammed Musaddık ülke petrollerini millileştirdi.
Yorumlar
- 0 Yorum